تاورکرین چیست؟
تاورکرین چیست؟
تاور کرین‌ها (جرثقیل برجی)، شکل مدرنی از اهرم‌های تعادلی هستند که از همان قطعات اصلی تشکیل شده‌اند. معمولا پایه تاور کرین (پایه تثبیت) در بتن مسلح قرار می‌گیرد و گاهی اوقات به بخش‌هایی از سازه و یا ساختمان هم، توسط کمربند مهار می‌شود. تاور کرین‌ها معمولا بهترین ترکیب از ارتفاع و ظرفیت بالابری را فراهم کرده و به صورت گسترده در ساختن سدها و برج‌ها و ساختمان‌های مرتفع مورد استفاده قرار می‌گیرند. هنگام نصب اولیه جرثقیل برجی، پایه تثبیت آن بایستی مطابق با مشخصات فنی مورد نیاز که در دفترچه آن نوع خاص از تاور کرین قید شده، با نظارت و تایید مهندس ساختمان اجرا شود.
قبل از خواندن این نوشته توصیه می‌شود نوشته‌های زیر را نیز مطالعه کنید:
تاورکرین چیست؟
نام دیگر آن جرثقیل برجی است و توانایی بالا بردن اجسام سنگین وزن را دارد. شما تاور کرین‌ها را در سطح شهر و هنگام ساخت ساختمان‌ها بسیار مشاهده می‌کنید. دستگاه‌هایی با ارتفاع بیشتر از یک ساختمان تا بتوانند بار را تا پشت بام ساختمان بالا ببرند. در واقع یک اهرم تعادلی غول پیکر است و این دستگاه قادر است تا بار را در سه جهت x و y و z جا به جا کند و اصطلاحاً قابلیت جابه‌جایی بار را در ۳۶۰ درجه دارد.
قیمت تاور کرین
قیمت تاور کرین‌ها بسیار بالا است و در رنج مختلفی وجود دارد به طوری که از چند صد میلیون تا چندین میلیارد تومان می‌تواند هزینه داشته باشد. در پروژه های ساختمانی اگر حجم کار کم باشد بسیاری از معماران اقدام به اجاره تاور کرین می‌کنند و اگر پروژه نسبتا بزرگ باشد اقدام به خرید تاور کرین می‌کنند تا صرفه بیشتری داشته باشد.
پیدایش تاور کرین
ازآنجاکه تاور کرین نیز یک نوع اهرم تعادلی است پس می‌توان گفت که پیدایش و استفاده از آن توسط یونانی‌های باستان اتفاق افتاده است. در آن زمان‌ها برای پروژه‌های ساخت و ساز از حیواناتی مانند الاغ برای حمل بار استفاده می‌کردند و بعد از مدتی توانستند وسیله‌ای بسازند که قدرت حمل بار را مانند الاغ و قابلیت چرخش در سر جای خود را مانند انسان داشته باشد. همچنین یونانی‌ها برای افزایش سرعت از تاور کرین‌ها در بندرگاه‌هایشان برای بارگیری کشتی‌ها و استفاده در ساخت و سازها از آن‌ها استفاده می‌کردند مانند: ساخت برج‌های سنگی. نخستین جرثقیل‌های برجی از چوب ساخته شده بود، اما بعد از انقلاب صنعتی، تاورکرین‌ها را از چدن، آهن و فولاد می‌ساختند.
کاربردهای تاور کرین
تاور کرین‌ها معمولاً بهترین ترکیب از ارتفاع و ظرفیت بالابری را فراهم کرده و به صورت گسترده در مواردی مانند:
- ساختن سدها.
- برج‌ها و ساختمان‌های مرتفع.
- سدسازی.
- ساخت سیلو.
- حمل بار در بندرها و گمرک‌ها.
استفاده می‌شوند. همچنین در دیگر صنایع نیز کاربردهای خاص خود را دارند برای مثال در صنعت حمل و نقل برای بارگیری و تخلیه، در صنعت تولید برای مونتاژ تجهیزات سنگین، در صنعت ساخت و ساز برای حرکت مواد مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تاور کرین از چه قسمت‌هایی تشکیل شده است؟
همان‌طور که یک اهرم تعادل از سه قسمت تشکیل‌شده است تاور کرین هم از سه قسمت تشکیل‌شده است:
- قسمت مرکزی که ما به آن پایه می‌گوییم.
- قسمت بازو که وظیفه حمل بار را بر عهده دارد.
- قسمت پشت تاور کرین که بلوک‌های بتنی داخل آن قرار می‌گیرد تا وزن عقب و جلوی تاور را متعادل کند.
چرا تاور کرین‌ها سقوط نمی‌کنند؟
برای یک تاور کرین بحث تعادل بسیار مهم است و برای اینکه یک بتواند تعادل و استقامت خود را حفظ کند پایه‌های آن (پایه تثبیت) را داخل زمین و در بتن قرار می‌دهند دقیقاً مانند یک ساختمان که قبل از شروع به ساخت پایه‌های آن را می‌ریزند. همچنین اگر نیاز باشد با استفاده از کمربندهای تعادلی نیز تعادل تاور کرین را حفظ می‌کنند تا مانع سقوط آن شود. همچنین برای حفظ تعادل بین بازوی جلویی تاور کرین که وظیفه حمل و بلند کردن بار را دارد در پشت سر آن نیز یک بازو با وزنه‌های بتنی قرار می‌دهند تا تعادل وزنی بین دو طرف این اهرم غول پیکر ایجاد شود. هنگام نصب اولیه جرثقیل برجی، پایه تثبیت آن بایستی مطابق با مشخصات فنی مورد نیاز که در دفترچه آن نوع خاص از تاور کرین قید شده، با نظارت و تائید مهندس ساختمان اجرا شود. ازآنجاکه دسترسی به این بخش و بررسی دقیق مشخصات حین بهره برداری از سوی بازرس امکان پذیر نیست، تأییدیه مهندس ناظر ساختمان در این زمینه مورد نیاز خواهد بود.
انواع مدل‌های تاور کرین
برای تاور کرین‌ها دسته بندی‌های زیادی می‌توان در نظر گرفت و هرکدام از دسته‌ها برای گروه خاصی از نیازها ساخته شده‌اند. سه دسته اصلی تاور کرین عبارت‌اند از:
- ابعاد.
- مدل نصب شدن.
- شعاع حرکتی.
ابعاد تاور کرین
تاورکرین‌ها ازنظر ابعاد به دو دسته اصلی کوچک و بزرگ تقسیم بندی می‌شوند. تاور کرین‌های کوچک مناسب برای جابه‌جایی لوازم و ابزارها در داخل یک محیط کوچک مانند کارگاه‌ها طراحی شده‌اند و تاورکرین‌های بزرگ و یا غول‌پیکر برای ساخت ساختمان‌ها و برج‌های بلند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین یک مدل دیگر هم وجود دارد که در صنعت نفت برای ساخت مخازن نفتی و جابه‌جایی بار در آب و بیرون آوردن وسایل از داخل آب مانند کشتی‌های غرق شده به کار می‌رود که به آن جرثقیل شناور می‌گویند.
مدل نصب شدن تاور کرین
در این مدل می‌توان تاورکرین‌ها را به دو دسته خود نصب شونده و کمک نصب شونده تقسیم کرد. همان‌طور که از نام آن‌ها مشخص است تاورکرین خود نصب شونده برای نصب و راه اندازی هیچ عامل کمکی نیازی ندارد و خودش این قابلیت را دارد که ارتفاع خودش را کم یا زیاد کند. مهم‌ترین ویژگی این جرثقیل امکان نصب سریع و آسان آن است. تاورکرین‌های کمک نصب شونده به یک عامل خارجی و کمک کننده مانند یک جرثقیل یا حتی بالگرد (برای ارتفاع‌های خیلی زیاد) برای نصب و راه‌اندازی نیاز دارند. و ارتفاع آن‌ها توسط قطعات ارتفاعی مخصوص یا سکشن افزایش می‌یابد. ویژگی این دسته از تاورکرین‌ها قدرت و ارتفاع بیشتر برای حمل بار و جابه‌جایی اجسام است.
شعاع حرکتی تاور کرین
تمام تاور کرین‌ها دارای شعاع حرکتی ۳۶۰ درجه یا جابه‌جایی بار در محورهای x و y و z هستند. شعاع حرکتی به معنای این است که یک تاور کرین در این سه محور دارای چه محدودیتی است؟ تاور کرین به سه دسته تقسیم می‌شود که عبارت‌اند از:
- ثابت.
- متحرک.
- بالارونده.
تاور کرین‌های ثابت
همان‌طور که از اسم آن مشخص است این نوع تاور کرین‌ها هیچ ویژگی خاصی ندارند (غیرقابل جابه‌جا کردن و افزایش ارتفاع بیش از حد معین) و برای کاربردهای معمولی استفاده می‌شوند.
تاور کرین‌های متحرک
مهم‌ترین خصوصیات تاور کرین متحرک، شعاع عملیاتی گسترده آن است یعنی در محورهای x و y که زمین است می‌تواند حرکت کند و در قسمت‌های مختلف یک پروژه کار کند. البته خود این تاور کرین‌ها نیز به سه دسته ریلی، جاده‌ای و شناور تقسیم می‌شوند و هرکدام دارای مزایا و معایب خود هستند. برای مثال تاور کرین‌های ریلی بر روی یک ریل حرکت می‌کنند و تا زمانی می‌توانند حرکت کنند که برای آن ریل ایجاد شده باشد. تاور کرین‌های جاده‌ای ابعاد کوچک‌تری دارند و در حقیقت بیشتر شبیه جرثقیل هستند تا یک تاور ولی دارای مزیت نصب و راه اندازی بسیار سریع و حمل و نقل و جابه‌جایی گسترده هستند، و در عوض قدرت حمل بار کمتری نیز دارند. تاور کرین‌های شناور هم که قبلاً کمی به آن اشاره کردیم در آب‌ها (خلیج‌ها و اقیانوس‌ها) جهت ساخت و ساز معدن نفتی و یا بیرون آوردن کشتی‌های غرق شده استفاده می‌شوند.
تاورکرین‌های بالارونده
از تاورکرین بالارونده معمولاً برای ساخت بناها مانند ساختمان استفاده می‌شود. این مدل جرثقیل با افزایش ارتفاع ساختمان بالا می‌رود و نقطه قوت آن پوشش گسترده محور z است. به همین علت است که از این نوع تاور کرین در صنعت برج سازی و ساخت آسمان خراش‌ها و پل سازی استفاده می‌شود.
طول عمر تاور کرین چقدر است؟
یک تاور کرین می‌تواند چندین دهه کار کند. برای مثال ما در کشور خودمان ایران تاور کرین‌هایی داریم که ساخت ۵۰ سال پیش هستند و هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرند. علت هم این است که این دستگاه‌ها اکثراً مکانیکی هستند و قطعات برقی آن را می‌توان به روزرسانی کرد. اما برای اینکه بتواند به درستی کار کند نیازمند تأمین قطعات و سرویس‌های منظم است.
قطعات تاور کرین
یک تاور کرین از قطعات فیزیکی و الکترونیکی زیادی تشکیل شده است و ما در ادامه به معرفی کلیه قطعات تاورکرین که مهم هستند می‌پردازیم. مهم‌ترین قطعات تاور کرین عبارت‌اند از:
- فلش یا بازوی تاورکرین.
- واحد گردان یا کله قندی.
- سکشن‌ها ارتفاعی.
- پایه تثبیت.
- برخی قطعات تاور کرین.
- فلش یا بازوی تاور کرین.
بازوی تاور کرین که به آن فلش یا JIB جیب نیز گفته می‌شود وظیفه جابه‌جایی بار را بر عهده دارد. با استفاده از بازو ما می‌توانیم بار را از زمین برداریم و در محل موردنظر خود در ارتفاع مشخصی قرار دهیم. همچنین می‌توانیم بار را در محور طول نیز جابه‌جا کنیم. محدودیت وزنی بازو به این صورت است که در ابتدای طول بازو شما می‌توانید بار سنگینی را جابه‌جا کنید اما در انتهای طول بازو نمی‌توانید این کار را انجام دهید. نکته بسیار مهمی که راجع به بازوی تاور کرین وجود دارد این است که نمی‌توانیم بیش از حد باربر روی آن اضافه کنیم در غیر این صورت باعث ایجاد سانحه خواهیم شد.
واحد گردان یا کله قندی
این قسمت از تاور جهت نگه داشتن بازو و کانتر بازو استفاده می‌شود همچنین از این قسمت سیم بکسل سیستم قلاب نیز عبور داده می‌شود. این قسمت دارای شکلی مخروطی است و توسط چند سیم بکسل یا میله آهنی جیب و کانتر جیب تاور را نگه می‌دارد. این قطعه در بالای سیستم گردان نصب می‌گردد.
سکشن ارتفاعی
از این قطعات برای ارتفاع دادن تاورکرین استفاده می‌شود. باواسطه قرار گرفتن بین قطعات ارتفاعی جای یکی قطعه ارتفاعی دیگر را باز می‌کند و در این حالت می‌توان قطعه ارتفاعی جدید اضافه کرد. این قطعه طبیعتاً از قطعات ارتفاعی بزرگ‌تر هست. معمولاً در چون جهت ارتفاع دادن تاور نیاز است که راننده این کار تسلط کافی بر موقعیت خود داشته باشد اطراف این قطعه نرده و راهرو نصب می‌گردد.
پایه تثبیت
معمولاً با توجه به اینکه پایه‌های تاور کرین از چه نوعی باشد این قطعات متفاوت می‌باشد. در حالت فیکس این قطعات شامل پایه‌هایی هستند که در بتن جایگذاری می‌شوند یا در کالسکه‌های متحرک از آن استفاده می‌کنند.
برای مشاوره‌ی رایگان می‌توانید با شماره‌های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این نوشته ما بنویسید.
با آرزوی بهترین‌ها.
۰ دیدگاه