کفراژ چیست؟
کفراژ چیست؟
از کفراژ به منظور شکل دادن به بتن در اندازه و حجم مورد نظر، در هنگام بتن ریزی استفاده میشود. کفراژبندی برای نگه داشتن قالبهای بتنی در ساختمان‌های معمولی اجرا نمی‌گردد، به دلیل اینکه نشست قالب بر اثر بتن ریزی چندان مهم نیست. در حالی که در ساخت پل‌‌ها، به منظور جلوگیری از نشست یا حرکت قالب مونتاژ شده در محل، کفراژبندی اجرا میشود. کفراژ و داربست، سازههای موقتی هستند که برای اهداف خاص چیده میشوند. اما استفاده و کاربرد آنها در صنعت ساختمان سازی بسیار متفاوت است.
قبل از خواندن این نوشته توصیه میشود نوشته‌های زیر را نیز مطالعه کنید:
کفراژ چیست؟
کفراژ نوعی قالب بندی سازه‌ای موقت است که در هنگام ریختن بتن، به عنوان قالب استفاده میشود. این قالب بندی، یک آرایش عمودی یا افقی است که بتن را تا زمانی که محکم شود و شکل مورد نظر را به خود بگیرد، در موقعیت خود نگه می‌دارد. کفراژها برای سازه‌هایی مانند ستون‌ها، دیوارها و دال‌‌های بتنی ارائه میشود.
آنها می‌توانند از چوب، تخته سه لا، فولاد، ترکیب چوب و فولاد، بتن مسلح و بتن ساده ساخته شوند. کفراژبندی در ساخت و ساز به هزینه زیادی احتیاج دارد و مرحله‌ای زمان بر است. علاوه بر این، هزینه‌های آن در پروژه ساخت یک سازه عظیم مانند سد، مخزن و پل بیشتر میشود. ویژگی‌های کفراژ خوب شامل موارد زیر است:
- به اندازه کافی قوی باشد تا در برابر بارهای مختلف مانند بار مرده بتن و بار زنده در حین و پس از ریخته گری بتن مقاومت کند.
- ضد نشتی باشد.
- ضد آب باشد.
- به اندازه کافی سفت باشد تا از انحراف جلوگیری شود.
- تا حد امکان سبک باشد.
- مواد مورد استفاده برای ساخت آن باید در برابر تاب خوردگی، حجیم شدن و آب و هوا مقاوم باشند.
- مواد مورد استفاده برای ساخت آن باید به راحتی در دسترس، ارزان و قابل استفاده مجدد باشند.
معرفی انواع کفراژ
کفراژ براساس جنس متریال به کار گرفته در ساخت آن، طبقه بندی میشود و دارای مدلهای متنوعی است. انواع آن شامل کفراژ چوبی، کفراژ فلزی، کفراژ پلاستیکی، کفراژ فایبرگلاس و پلیمری، کفراژهای لغزنده یا متحرک و کفراژ ماندگار است.
کفراژبندی با استفاده از قالب چوبی
در این نوع کفراژ از چوب نئوپان و تخته‌های سه لایه، برای ساخت قالب به کار گرفته شده است. قالبهای ساخته شده در این مدل بسیار ساده هستند و کار کردن با آنها بسیار آسان است. همچنین امکان تغییر اندازه قالبهای چوبی وجود دارد، زیرا با میخ و پیچ به هم متصل شده‌‌اند. این نوع کفراژ در برابر حرارت نسبتا مقاوم است و دارای وزن کم است.
یکی از ایراداتی که از این گونه کفراژ گرفته شده، این است که استفاده از آن در پروژه‌های بزرگ، زمان زیادی لازم است. همچنین این مدل به دلیل استفاده زیاد از چوب، دوستدار طبیعت نیست و می‌تواند آسیب زیادی به محیط زیست وارد کند. از طرفی دیگر، در هنگام ساخت این قالب‌ها باید اندازه و شکل تخته‌های چوب توجه شود. زیرا ممکن است درزهای قالب به خوبی با هم جفت نشوند و در هنگام بتن ریزی مواد از آن به بیرون نشت کنند.
کفراژبندی با استفاده از قالب فلزی
یکی از پرکاربردترین انواع کفراژ، مدل‌هایی با استفاده از قالب فلزی هستند. این مدل برخلاف قالب چوبی سرعت اجرای پروژه را تا حدودی افزایش می‌‌دهد. همچنین قالبهای فلزی را میتوان به راحتی جا به جا کرد. استفاده از آنها بسیار راحت است و سطح صافی را برای قالب بندی فراهم می‌‌کنند. اگرچه قالبهای فلزی از مقاومت و استحکام بالا برخوردار هستند و برای چندین مرتبه میتوان از آنها استفاده کرد، اما وزن زیادی دارند و هزینه بالایی دارند.
کفراژ بندی با استفاده از قالب پلاستیکی
قالبهای پلاستیکی معمولا برای ساختمان‌های ساده و کوچک استفاده میشود. این مدل کفراژ بسیار سبک و ارزان است و اگر با دقت جابجا شود میتوان از آن برای پروژه دیگر نیز استفاده کرد.
کفراژبندی با استفاده از قالب فایبرگلاس و پلیمری
قالبهای فایبرگلاس معمولا در بتن ریزی سقف، به کار گرفته میشوند. دلیل به کارگیری این گونه قالب‌ها، سبک سازی سقف و پی‌های گسترده بتنی است. مشخصه کفراژ فایبرگلاس داشتن ضریب امنیتی بالا است و همچنین استفاده از آنها، باعث کاهش وزن سازه میشود. به علاوه، این مدل در زمان کوتاهی اجرا میگردد و میزان نفوذپذیری را در ساختمان به حداقل می‌رساند.
کفراژبندی با استفاده از قالب لغزنده یا متحرک
عموما کفراژ لغزنده به صورت هیدرولیک است و زمانی که بتن ریزی یکنواخت مورد نیاز باشد، از آن استفاده میگردد. این مدل قالب‌ها هم به صورت افقی و هم به صورت عمودی ساخته میشوند. مدلهای افقی برای ساخت تونل، کانال آب و کانال‌های زهکشی استفاده میگردد. مدلهای عمودی برای ساخت سیلوها و انبارهای بزرگ، برج‌های مخابراتی و تأسیسات ذخیره سازی مواد به کار گرفته میشوند.
کفراژبندی با استفاده از قالب ماندگار
این مدل، از نوع کفراژ ثابت است، بنابراین، برخلاف سازههای موقت، باید از دوام بالایی برخوردار باشد. کفراژبندی با استفاده از قالب ماندگار به عنوان بخشی از مصالح ساختمان در نظر گرفته میشود. بنابراین عدم جابجایی آن و عدم ایجاد هر گونه تغییر در آن در مراحل ساخت و ساز، بسیار حائز اهمیت است.
کفراژ داربستی
کفراژ داربستی نوعی دیگری از قالب بندی است که بیشتر از چهار پایه دارد. استفاده از این مدل باعث افزایش سطح ایمنی اجرای عملیات میشود. همچنین این مدل برای کارهایی که روی سقف انجام میگردد، مناسب است و باعث پایداری نما میشود.
تفاوت کفراژ و داربست
داربست فلزی و کفراژ هر دو سازههای موقتی هستند که در زمان ساخت سازههای مختلف مانند ساختمان و پل استفاده میشوند. در هنگام نصب هر دو، باید نکات بهداشتی و ایمنی رعایت گردد و عملیات اجرای آنها با دقت انجام شود.
به طور کلی داربست نوعی سازه موقتی است که برای دسترسی به نقاطی از ساختمان در ارتفاع تقریبا بیش از ۱.۵ متر استفاده میشود. این سازه موقت، بسیار نزدیک به دیوارهای ساختمان قرار می‌‌گیرد. داربست باید به اندازه کافی قوی باشد تا بتواند کارگران و سایر موادی را که روی آن قرار می‌‌گیرند، نگه دارد. اما کفراژ نوعی سازه موقتی است که به عنوان قالب برای اجزا مختلف ساختمان مانند ستون، تیر، دال، پله و… استفاده میگردد. در کفراژ بتن ریزی میشود و پس از سخت شدن و پخت بتن، باز میگردد. بنابراین اصلی‌ترین تفاوت کفراژ و داربست از نظر ساختار است.
تفاوت کفراژ و داربست از نظر زمان باز کردن
هنگامی که هدف داربست محقق شد، داربست جمع میشود. اما کفراژ را میتوان به عنوان قالب گیری یا پوشش موقت استفاده کرد که گاهی اوقات به صورت دائمی نیز استفاده میشود. به عبارت دیگر، به محض اتمام کار، میتوان کفراژ را حذف کرد. تفاوت کفراژ و داربست از نظر زمان باز کردن بسیار قابل ملاحظه است. به عنوان مثال کفراژ را میتوان بسته به نوع قالب، بعد از ۳۶ ساعت یا ۶ روز یا ۲۸ روز برداشت. اگر کفراژ خیلی زود برداشته شود، ممکن است بتن فرو بریزد. بنابراین چند روز زمان لازم است تا بتن داخل قالب، گیر کند.
برای مشاوره‌ی رایگان می‌توانید با شماره‌های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این نوشته ما بنویسید.
با آرزوی بهترین‌ها.
۲ دیدگاه