معماری اسلامی و تاریخچه ی آن
معماری اسلامی یکی از شناخته شده ترین و معروف ترین سبک ها و زبان های معماری ست که در سراسر جهان وجود دارد. هر چند معماری اسلامی با ساخته شدن عبادت گاه ها و مسجد ها پا گرفت و رشد کرد اما امروزه در هر بنایی می توان از این سبک معماری استفاده کرد.
معماری اسلامی که دارای طراحی داخلی ساختمان و نمای ساختمان بسیار خاص است، نقش مهمی در تاریخ معماری جهان دارد. بسیاری از ارکان و روش های طراحی دکوراسیون این سبک برگرفته از سنت های ایرانیان، رومیان باستان و اهالی سرزمین بین النهرین است.
با نگاهی به تاریخ این سبک از معماری می توان دریافت که این سرزمین ها دقیقا کشور هایی بودند که مسلمانان آن ها را فتح و تصرف کرده بودند. در واقع معماری اسلامی چیزی بیش از زبان طراحی و ساخت و ساز یک کشور یا یک ملت است. ما در این مقاله می خواهیم معماری اسلامی را دقیق تر بررسی کنیم.
پیشنهاد نویسنده: تاریخ معماری
تاریخچه معماری اسلامی
سال های طلایی و صدر اسلام، نه تنها از لحاظ مذهبی بلکه از لحاظ سیاسی، فرهنگی و تاریخی سال های بسیار مهمی هستند. بنا هایی که در این دوره ساخته شده و دانشمندان و پیشرفت های علمی فرهنگی این دوران در تمام تاریخ در نوع خود بی نظیر و ستودنی ست.
در قرن هفتم و هشتم میلادی مسلمانان تحت تاثیر سرزمین هایی از جمله ایران، سبک معماری اسلامی را بنا نهادند. با گذشت زمان و ارتقای این سبک به مرور روح معماری اسلامی در کالبد ملت های اسلامی و بنا های آنان دمیده شد و بنا های شگفت انگیزی در سبک هایی مانند معماری ایرانی- اسلامی پدید آمد.
برخی نشانه های معماری اسلامی
پیش تر گفتیم که سبک معماری اسلامی تنها به مساجد و زیارت گاه ها و در کل مراکز مذهبی خلاصه نمی شود. اما به طور کلی بیشتر جلوه این سبک معماری را در مساجد و مکان های مذهبی و همچنین مدارس می توان مشاهده کرد. بخش اعظمی از بنا های تاریخی و مهم خاورمیانه و کشور های مسلمان نیز در سبک معماری اسلامی ساخته شده اند.
معماری اسلامی چند امضای بسیار مهم در سبک طراحی و ساخت خود دارد. به عنوان مثال داشتن حیاط های بزرگ و صحن های نماز و محراب نماز گزاران از ویژگی های مهم این معماری هستند. همچنین قوس های نیم دایره ای و حالت گنبدی شکل سقف ها و دیوار های خارجی نیز از ارکان مهم این طراحی هستند.
از دیگر عناصر بسیار زیبای معماری اسلامی می توان به کاشی کاری ها، دیوار ها و کف پوش های موزائیکی، قوس دیوار های داخلی، کف پوش های سنگی، تاق های زاویه دار و مناره های بلند و باشکوه اشاره کرد.
یکی از اولین سازه های معماران اسلامی مسجد الاقصی و به طور خاص بخش گبند صخره ای اورشلیم است که در اواخر قرن هفتم میلادی ساخته شده است. سپس حدود چهارده سال بعد مسلمانان مسجد بزرگ دمشق را ساختند. این بنا هم یکی از شاهکار های اولیه سبک معماری اسلامی است.
برترین معماری های جهان اسلام کدام اند؟
هر چند بنا های زیبا و مهم زیادی وجود دارد که به سبک معماری اسلامی ساخته شده اند، اما در این جا ما به برخی از بهتری آن ها می پردازیم:
۱. تاج محل در هندوستان
۲. الحمرا در اسپانیا
۳. مسجد جامع در ایران
۴. قبه الصخره در عربستان
تاج محل در هندوستان
تقریبا کسی نیست که نام این سازه ی جهانی زیبا را نشنیده باشد. تاج محل یکی از مکان های مهمی ست که هر انسانی باید قبل از مرگ آن را ببیند.
ساخت این بنای باشکوه حدود بیست سال به طول انجامید. این بنا معروف ترین ساخته ی هنر این سبک از معماری است.
الحمرا
الحمرا یکی دیگر از بناهای معروف و زیبای هنر معماران اسلامی ست. این بنا در قرن چهاردهم میلادی ساخته شد. کاخ الحمرا تجلی ظرافت و زیبایی معماری اسلامی و توجه به جزئیات آن است. نگاره های بسیار باشکوه این بنا توجه هر مخاطبی را با هر سلیقه ای به خود جلب می کنند.
مسجد جامع اصفهان
در قرن هشتم میلادی، در زمانی که سلجوقیان بر ایران حکومت می کردند دستور ساخت این مسجد در اصفهان داده شد. مسجد جامع اصفهان تجلی تلفیق دو هنر زیبای معماری اسلامی و معماری ایرانی ست و همه ساله گردشگران خارجی زیادی برای بازدید از این مکان به ایران می آیند.
قبه الصخره
قبه الصخره یکی از معروف ترین و خاص ترین بنا های تاریخی مسلمانان است. قبه الصخره در اواخر قرن هفتم و در بیت المقدس که در آن زمان پایگاه مهمی برای مسلمانان به شمار می آمد ساخته شد.
در اواسط قرن هفتم مسلمانان موفق شدند بیت المقدس را به تصرف خود درآورند. آن ها حدودا نیم قرن بعد از فتح بیت المقدس تصمیم به ساخت بنای قبه الصخره کردند. از این رو قبه الصخره از نظر برخی مهم ترین بنای تاریخی اسلام پس از مسجد الاقصی و کعبه و مهم ترین اثر این سبک از معماری است.
قبه الصخره هم برای مسلمانان و هم برای یهودیان احترام خاصی دارد. مسلمانان می گویند این مکان همان مکانی ست که پیامبرشان حضرت محمد (ص) از آن به معراج رفته اما یهودیان معتقدند که این مکان محل ذبح اسماعیل به دست پدرش ابراهیم است.
پیشنهاد نویسنده: اتاق پذیرایی عرب ها
جمع آوری
معماری اسلامی یکی از سبک های مشهور در دنیای معماران است که ظرافت و زیبایی در این سبک مورد توجه همگان قرار گرفته است. اما متاسفانه اخیرا به این حجم از ظرافت توجه کافی نمی شود. این سبک معماری علاوه بر ظاهری زیبا، باطنی عمیق، انسانی و با صفا دارد، همچنین معماری این دوره ضمن رعایت دستاوردهای علوم تجربی با روح و دل‌نواز است به این معنا که حس، عقل و روح را تغذیه می کند.
پیشنهاد نویسنده: خانه های سنتی ایرانی
پروژه های مرتبط با این مقاله که توسط شرکت دکوطرح طرح انجام شده است:
برای مشاوره ی رایگان می توانید با شماره های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این مقاله برای ما بنویسید.
موفق باشید.
۰ دیدگاه