زمانی که از عناوینی همچون معماری نوین یا معاصر صحبت می کنیم، یکی از موضوعات مهمی که باید به آن پرداخته شود پاسخ به این سوال است که معماری معاصر از چه زمانی شروع شد و به عبارتی دیگر زمانی که صحبت از معماری معاصر می شود چه محدوده زمانی و تاریخی برای تحلیل و بررسی آثار معماری مورد نظر است؟ چرا که می توان چنین ابراز کرد که هر دوره نسبت به دوره پیشین خود به نوعی معاصر به شمار می رود. بنابراین دوران گوتیک نسبت به دوران باستان نیز می تواند در جایگاه تاریخی خود معاصر محسوب شود.
از این رو است که در قرن هفدهم میلادی معماری دوره اول رنسانس نسبت به دوران باستان، به نوعی معماری مدرن خوانده می شود. معماری مدرن به این خاطر به وجود آمد و یکی از سبک های مهم معماری شد، که به انسان کمک کند که در دنیای جدید دقیقا مثل خانه خودش احساس آسایش و آرامش کند. مفهوم این احساس آسایش، فرا تر از نیاز به سرپناه، پوشاک و غذاست.
در مرحله ی اول به مفهوم همانند پنداشتن خود با محیط زیست طبیعی و اجتماعی است. این مفهوم در عین حال نوعی احساس تعلق خاطر و مشارکت را هم در بر دارد. یعنی تملک جهان آشنا و درک شده. انسان باید احساس کند که از جمله در معرض چیزهای شناخته شده و با معنی قرار دارد. محیط های بسته و امن گذشته فرو پاشیده اند، و ساختار های جدیدی را می طلبند.
بنیان های عمده نظریه های معماری نوین را می توان بیشتر در سال‌های اولیه قرن هجدهم میلادی جستجو کرد. به ویژه نگاه به این موضوع از سال‌های ۱۷۰۰ میلادی و نوشته های افرادی مانند بومگارتن و بلوندل آغاز شد.
در سال ۱۷۵۰ میلادی بومگارتن به تشریح واژه زیبا شناسی پرداخت و در سال ۱۷۵۲ میلادی بلوندل اولین کتاب تاریخ معماری مدرن را به رشته تحریر در آورد. این هر دو موضوع موجب ظهور نظریه های نوین در معماری گردید. به دنبال آن تفاوت میان تاریخ معماری معاصر و دانش به معماری معاصر تشریح شد.
از این منظر تاریخ صندوق چه مشهودات تغییر ناپذیر نیست بلکه جریانی متحرک است و دانش به گستره آن در زمان و مکان می پردازد. اما همین دانش برای تبدیل شدن به یک جریان خردمندانه نیاز به شاخصه های دیگر داشت که در سال های بعد مورد توجه قرار گرفت.
پیشنهاد نویسنده: معماری اسلامی
گوتیک
نام های قدیمی این سبک معماری، اپوس فرانسژیوم یا اثر فرانسوی است که بین سال های ۳۰۰ و ۱۹۰۰، اواخر قرون وسطی و در فرانسه متولد شد.
در دوران روشن گری، نام گوتیک به این سبک معماری اطلاق شد. این نام به معماری های بلند، عمودی و با شکوه گفته می شود. آثار اصلی گوتیک، ساختمان های وابسته به مسیحیان، کلیسا ها، کلیسا های کاتدرال با قوس های نوک تیز و طاق های نوک دار هستند. اکثر ساختمان های گوتیک به عنوان میراث جهانی در یونسکو ثبت شده اند. به عنوان مثال می توان به کلیسای کاتدرال نوتردام و کاتدرال ریمز اشاره کرد.
پیشنهاد نویسنده: گوتیک، دوره های معماری گوتیک
اندیشه های ابتدایی معماری نوین
اندیشه های ابتدایی معماری نوین به ویژه در حوالی سال ۱۷۵۰ میلادی به اوج خود می رسد. این دوران را می توان نقطه چرخش و تغییر جدی در حوزه های گوناگون مرتبط با معماری دانست.
نقطه اوج اتفاقات در عرصه های اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و تکنیک و از همه مهم تر تغییر در ساختار های اجتماعی موجب پدیدار شدن موضوعات طبقاتی و آغاز جنبش های بورژوازی نوین و طلیعه ی نوی طبقه جدید به شمار می رود. از این رو این طبقه جدید برای اثبات موجودیت خود نیاز به گونه معماری مخصوص خود را دارد.
در سال های میانی قرن هجدهم میلادی توجه به ساخت گونه ای از معماری تحت عنوان ویلا به معماری رنگ و بوی دیگری داد. ویلا ها مورد علاقه طبقه بورژوا بودند که در این سال ها و پیامد جنبش های سیاسی – اقتصادی دوران جدید به وجود آمده بودند و برای کسب هویت خود گونه معماری مورد علاقه خود را به وجود آوردند.
توجه به گونه های خاص معماری در دوران مختلف نیز مشهود است. در یونان توجه به معابد، در دوران قرون وسطی کلیسا ها، در رنسانس قصر ها و بعد از سال ۱۷۵۰ میلادی ویلا ها خود را بیش از پیش نشان می دادند. از این رو تغییر الگو های زندگی افراد و چرخش حوزه های مختلف زمینه ساز اندیشه های ابتدایی برای ظهور معماری نوین شد.
نقاط شروع جدید
شناخت و بررسی معماری در دورانی که به آن عنوان معاصر گفته می شود، بدون تردید تحت تاثیر ابعاد گوناگون زمینه و بستر است. در فاصله سال های ۱۵۰۰ میلادی تا رسیدن به قرن بیستم میلادی، مجموعه گسترده ای از تحولات گوناگون فراهم آورنده بستری مناسب برای پدید آمدن جریان های مختلف گشتند.
بسیاری از نظریه های معاصر به این باور دارند که دوران جدید موثر از چند جریان ویژه است که توانسته بر گستره موضوعات مختلف سیاسی اجتماعی و غیره افراد اثر گذاشته و نقش تعیین کننده ای را در این خصوص ایفا کند. این جریان ها عبارتند از:
۱. رنسانس
۲. جنبش اصلاح دینی
۳. انقلاب کبیر فرانسه
۴. انقلاب صنعتی
جمع بندی
هر یک از این جریان ها در حوزه های مختلف معماری مانند طراحی داخلی ساختمان و طراحی داخلی منزل، تاثیر بسیاری داشته اند و دست یافتن به ریشه های معماری معاصر نیازمند شناخت این موضوعات است. رنسانس، مرحله گذاری است که در آن با تغییر یافتن ارزش ها و معیارهای کلی اجتماعی فضای مناسب برای گذر از سنت به صنعت ایجاد شد. گرچه این فرآیند خود قرن ها به طول انجامید.
تفکر قالبی، اصول طراحی مبتنی بر ابعاد و اندازه های مشخص و اشکال هندسی خطوط راست به همراه آغاز انقلاب صنعتی در اروپا سرچشمه های تجدد و نو گرایی هستند که از آن به عنوان مدرنیسم یاد می شود. درست از همان زمانی که تولید، به عنوان مهم ترین عامل رشد اقتصادی در اروپا تبدیل به ارزش اول جامعه شد، چاره اندیشی برای تامین نیاز های انبوه آغاز شد.
برای ساخت تعداد زیادی مسکن در یک دوره کوتاه زمانی و برای تهیه حجم زیادی از وسایل مورد نیاز، روش هایی به کار گرفته شد که تولید انبوه و پیش ساختگی نامیده شده است.
دیگر جریان‌ها همچون انقلاب کبیر فرانسه و جنبش اصلاح دینی در حوزه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مذهبی نیز تأثیر عمده ای را بر جای گذاشتند.
پروژه های مرتبط با این مقاله که توسط شرکت دکوطرح طرح انجام شده است:
- ویدیوی مراحل اجرای پروژه مسکونی پیروزی
- ویدیوی طراحی و اجرای پروژه مسکونی پیروزی
- ویدیوی طراحی و اجرای پروژه مسکونی پیروزی
برای مشاوره ی رایگان می توانید با شماره های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این مقاله برای ما بنویسید.
موفق باشید.