معماری در دوره رنسانس
معماری در دوره رنسانس
جنبش فرهنگی مهم نوزایی یا رنسانس یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی بود که باعث شروع شدن دورانی از انقلاب‌های متداوم علمی و مذهبی و تغییرات در هنر و معماری در اروپا شد. واژه رنسانس از نظر لغوی، به معنای تولد دوباره است. رنسانس به تجدید حیات عظیمی گفته می‌شود که در عرصه هنر و ادبیات تحت تاثیر پیشینه کلاسیکی قرن چهاردهم میلادی در ایتالیا و به ویژه در شهر فلورانس آغاز شد و در طول دو قرن بعد ادامه یافت. معمولا شروع دوره نوزایی را قرن چهاردهم میلادی و در شمال ایتالیا میدانند. چرا که در این دوره بیشترین تغییر در طراحی داخلی ساختمان و طراحی داخلی منزل اتفاق افتاد.
این جنبش در قرن پانزدهم میلادی شمال اروپا را نیز فرار گرفت. دانش و هنر، پیشرفت‌های عظیمی در ایتالیایی سده پانزدهم و شانزدهم میلادی به وجود آوردند. این احیای فرهنگی به رنسانس مشهور شده است. دانشمندان، شاعران و فیلسوفانی که در این به دنیا آمده و رشد و ظهور کردند، با الهام گرفتن از میراث روم و یونان با دیدگاهی تازه‌تر به جهان نگاه می‌کردند. نقاش‌ها به مطالعه کالبد انسان پرداختند و اعضای بدن انسان را به شیوه واقع گرایانه‌ای نقاشی کردند.
معماری در دوره رنسانس
بررسی‌های تاریخی نشان داده است که سه انقلاب زیر، پایه‌‌های رنسانس را تشکیل داده‌اند:
- انقلاب فکری کوپرنیک.
- انقلاب فکری گالیله.
- انقلاب فکری دکارت.
انقلاب فکری کوپرنیک
کوپرنیک نظریه زمین مرکزی را رد شده معرفی کرد و به جای زمین، بیان کرد که خورشید مرکز جهان است. در نظریه کوپرنیک، زمین مرکز جهان نیست و انسان به هم به عنوان اشرف مخلوقات شناخته نمی‌شود.
این اولین بحران وجدانی بود که انسان غرب با آن موجه شده بود زیرا انسان موجودی بود در کیهان بی‌کران که در برابر عظمت جهان هیچ بود. نظریه خورشید محوری انقلاب فکری بزرگی بود. زیرا هم با اصول پذیرفته شده نجوم بطلمیوسی در تعارض بود و هم با متن کتاب مقدس آن دوره.
در سال ۱۵۱۴ میلادی کوپرنیک متن کوتاهی را برای دوستان خود فرستاد و در آن دیدگاه‌هایش را درباره فرضیه خورشید مرکزی برای همگان مفصل توضیح داده بود.
انقلاب فکری گالیله
در عصر رنسانس، دومین انقلاب فکری را گالیله به وجود آورد که فیزیک را مستقل از الهیات ساخت. او شاخص‌ترین متفکر رنسانس است. گالیله علم فیزیک را سکولار کرد و آن را از الهیات مستقل نمود. به همین دلیل از آن به بعد تکیه گاه علم فیزیک خرد خود انسان بود.
انقلاب فکری دکارت
سومین انقلاب فکری را دکارت مطرح کرد. دکارت عقل بشر را جایگزین کتاب مقدس، سنت پاپ و کلیسا، فرمانروا قرار داد. با این کار، دکارت سوژه آفرید. در اروپای غربی، فلسفه‌ی دکارت باعث شد خرافه‌ها و باورهای به ظاهر غلط از میان‌بر داشته شود و عصر جدیدی به نام عصر اندیشه‌های روشن و متمایز آغاز شود. دیگر همه‌چیز با محک عقب سنجیده می‌شد، حتی محتویات کتاب مقدس. عصر ایمان جایش را به عصر خرد داد.
رنسانس و پرسپکتیو
رنسانس تجربه‌ی نوینی از توجه به مفهوم اومانیسم یا انسان گرایی دانسته می‌شود. توجه اصلی در این دوران به احیای تمدن باستان مخصوصا یونان است. رنسانس دوره بازگشت به دوران کلاسیک است. پرسپکتیو که بسیاری آن را زاده عصر رنسانس میدانند، مظهر اومانیسم یعنی نقطه نظر فرد ناظر است. گیدئون، معتقد است کاشف بزرگ عصر رنسانس، یاکوب بورکهارت است.
شاید تا زمانی که بورکهارت در قرن ۱۹ میلادی به تشریح ویژگی‌های رنسانس نپرداخته بود، به این دوره توجه چندانی نمی‌شد. بورکهارت نویسنده کتاب تمدن رنسانس در کتاب خود به ویژگی‌های دوران رنسانس اشاره داشت و ارزش‌های آن را به نمایش گذاشته بود. رنسانس، عصر هنرمندان بزرگی مانند داوینچی، میکل آنژ، مازاچو و معماران بزرگی مانند پالادیو و برونلسکی است.
بررسی آثار داوینچی
داوینچی که به عقیده هلن گاردنر الگو و عصاره انسان کامل شمار می‌رود، با آثاری مانند شام آخر و لبخند ژکوند خود را جاودان نمود. لبخند ژکوند اثری است که ابهام و احساس وصف ناپذیر و حتی مضطرب انسان اثر را در پس پرده آرام و در عین حال مرموز نشان می‌دهد. انسانی که می‌داند و نمی‌گوید…
بررسی آثار مازاچو
مازاچو با کشیدن نقاشی دیواری تری نی تی در کلیسای سانتا ماریا نوولا در فلورانس و کشیدن طاق گهواره‌ای، به موضوع پرسپکتیو پرداختند. رنسانس دوره تاکید بر موضوع و خوانایی نظم میان اجزا و ترکیب‌های قاعده‌مند در فرم است. رنسانس دوره احیای فرم‌های ریاضی وار رومن و تناسبات ساده آن است.
دوره رنسانس، عصر درخشان برونلسکی و پالادیو
برونلسکی با طراحی ایوان جلوی “بیمارستان یتیمان” احساسی جدید را در دوره رنسانس نشان می‌دهد. بسیاری معتقدند این بنا نخستین بنای رنسانس است. رواق جلوی بیمارستان گونه‌ای از احساس سبکی و تعلیق دوران مدرن را یادآور است که قبل تر وجود نداشت.
تاکید بر عناصر افقی، وضوح مفصل بندی‌ها، قرینه سازی در طراحی توأم با به کار گرفتن برخی عناصر کلاسیک مانند سرستون‌های کورنتی و سنتوری از ویژگی‌های این ساختمان است. پالادیو نیز از دیگر معماران مطرح در این دوره است. معروف‌ترین بنای او ویلای روتوندا است. پالادیو این ویلا را به صورت چهار صفه طراحی کرد. این ویلا و دیگر آثار پالادیو در سال‌های بعد منبع الهام معماران مدرن مانند لوکوربوزیه گردید.
استفاده لوکوربوزیه از تناسبات پالادیو و به ویژه ویلای روتوندا در بناهای مسکونی قابل مشاهده است. از دیگر موضوعات تاثیر گذار توجه پالادیو به مفهوم تداوم رابطه درون و بیرون در طرح ویلای روتوندا است که بعدها بسیار مورد توجه معماران قرن ۲۰ میلادی قرار گرفت.
برای مشاوره‌ی رایگان می‌توانید با شماره‌های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این نوشته برای ما بنویسید.
با آرزوی بهترین‌ها.
۰ دیدگاه