طراحی و تاییدیه نمای ساختمان

دلیل اهمیت طراحی نما

در سال‌های اخیر، با معطوف شدن توجه سازندگان محترم به نقش نما در معماری بنا و ارزش افزوده‌ای که از این طریق به ساختمان تعلق می‌گیرد، شاهد تلاش برای طراحی نما بوده‌ایم. هم‌زمان با تصویب طرح تفصیلی شهر تهران و تغییر در ضوابط ارتفاعی، ارائه ضوابط جدید در خصوص نحوه تأثیرگذاری عرض گذر و مساحت املاک در تراکم، نحوه اعطای تراکم تشویقی به املاک ناپایدار و فرسوده و…، طراحان و کارفرمایان با شرایط جدیدی مواجه شده‌اند.

در بحث نمای ساختمان‌های کنونی، چیزی که بیش‌ترین تأثیر را دارد، سلیقه‌های شخصی است. سلیقه‌ها در سطح گسترده هم می‌تواند نقطه قوت باشد و هم نقطه ضعف. البته در حیطه معماری یک بنا می‌توان از سلیقه بهره برد، اما در واقع وقتی وارد حیطه عمومی می‌شوید، جامعه حقی بر گردن دارد که باید اجرا شود. ممکن است سازنده به دلیل مسائل اقتصادی یا نداشتن دانش کافی، نتواند سازه‌ای منطبق با فضای اطرافش بسازد. در این صورت، استفاده از طراح برای داشتن نمایی بهتر به لحاظ بصری و ارائه بهتر پروژه برای فروش، لازم می‌باشد.

مراحل اخذ تأییدیه نمای ساختمان از شهرداری

بازدید، بررسی و تهیه عکس از ملک مورد نظر و شرایط محیطی آن

در ابتدا بایستی از ملک مورد نظر بازدید شده و از ملک و نماهای مجاور تا سه پلاک از هر طرف عکس تهیه شود. همچنین شرایط کوچه و محله‌ای که ملک مورد نظر در آن قرار دارد بررسی شده، معماری محلی و بومی و بناهای شاخص واقع در آن محله که ارزش تاریخی و فرهنگی دارند نیز در نظر گرفته شده و از آن‌ها عکس گرفته شود. از بین این موارد، بیش‌ترین اهمیت را بناهای مجاور ملک دارا می‌باشند که تصویر آن‌ها الزاماً بایستی به همراه مدارک مورد نیاز دیگر به شهرداری ارائه گردد. توجه به معماری بومی منطقه نیز می‌تواند شهرداری را متقاعد به پذیرش طرح مورد نظر نماید. پس مراقب باشید که حتماً این موارد را در نظر بگیرید تا شهرداری مجذوب حسن نیت شما شود.

مواردی که در طراحی بایستی به آن‌ها توجه داشت

شهرداری ضوابط مختلفی برای طراحی نماهای ساختمانی دارد که می‌توان آن‌ها را به دو گروه عمده زیر تقسیم‌بندی کرد:

• ضوابط عمومی طراحی نما در مناطق مختلف تهران

• این ضوابط که توسط معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران به مناطق ۲۲ گانه ابلاغ شده است، شامل ضوابطی می‌شود که در سه سطح «الزام»، «توصیه» و «پرهیز» تهیه شده و هدف از نگارش آن‌ها جلوگیری از آشفتگی و به‌هم‌ریختگی نمای شهری تهران و سامان‌دهی به نماهایی است که بعد از ابلاغ این ضوابط طراحی و اجرا می‌شوند.

• ضوابطی که توسط منطقه به‌صورت اختصاصی تهیه و ابلاغ شده‌اند

• علاوه بر ضوابط عمومی که شرح آن در بالا آمد، ضوابط دیگری نیز توسط شهرداری مناطق تهیه شده که هنگام رجوع به شهرداری بایستی از آن‌ها اطلاع پیدا کرد. اگرچه این ضوابط در مناطق مختلف با هم تفاوت‌هایی دارند، ولی در یک جمع‌بندی می‌توان موارد زیر را به عنوان نقاط اشتراک آن‌ها بیان کرد:

• هماهنگی به لحاظ شکل، رنگ، ریتم، جهت‌گیری افقی یا عمودی و… با بناهای مجاور تا سه پلاک.
• طراحی بازشوها و ورودی بنا. (ازجمله زیبا بودن، غیرمتعارف نبودن، تعریف‌شده بودن ورودی و…)
• بافت و مصالح. (ازجمله دقت در طراحی و انتخاب مصالح مرغوب، هماهنگی آن‌ها با بناهای مجاور، پایداری آن‌ها در برابر عوامل جوی، حفظ کیفیت با گذشت زمان و…)
• خط آسمان و اتصال بنا به زمین (ازجمله طراحی خط آسمان هماهنگ با بناهای مجاور، طراحی بام (سقف شیب‌دار یا تخت) با توجه به شرایط اقلیمی منطقه، طراحی خط اتصال بنا به زمین با توجه به شیب زمین و…).
• رنگ و نورپردازی. (تناسب با نماهای هم‌جوار، نورپردازی به‌منظور برجسته کردن عناصر شاخص نما مانند ستون، ورودی و غیره، عدم کاربرد نورپردازی با رنگ‌های متنوع و غیرمتعارف و…)
• عناصر الحاقی. (اجتناب از قرار دادن عناصر تأسیساتی در نما، استفاده از عناصر الحاقی مفید و زیبا مانند جعبه گل و گلدان در نما و…)

ارائه مدارک مورد نیاز به شهرداری

برخی از مدارکی که باید به شهرداری جهت تصویب طرح نما ارائه گردد، به شرح زیر است:

• تصاویر نماهای مجاور تا سه پلاک از هر طرف.
• تصویر وضع موجود ملک.
• تصاویر سه‌بعدی طرح به‌صورت جانمایی در وضع موجود.
• تصاویر سه‌بعدی نورپردازی نما در شب.
• نقشه دوبعدی و فنی نما به همراه اندازه‌گذاری و تیپ‌بندی پنجره‌ها.
• جزئیات اجرایی نما.
• نقشه‌های معماری مصوب شهرداری.
• پلان بام مجموعه.

اطلاع از زمان تشکیل کمیته نما و تأیید یا عدم تأیید طرح مورد نظر در کمیته نما:

در هر کدام از مناطق، کمیته نما روز بخصوصی تشکیل می‌شود و بسته به مناطق مختلف، گاهی نیاز است طراح در کمیته نما حاضر شده و از طرح دفاع نماید. این مسئله در صورتی که کارفرما هستید، به عهده مجری و طراح نمای ساختمان شما خواهد بود.