زیباشناسی در معماری
زیباشناسی در معماری
مهندسی زیبایی شناسی ساختمان و معماری دو مقولهای هستند که در یک مسیر گام بر میدارند و از یکدیگر پیروی میکنند. یکی در وضعیت کاملا مطلوب به سر میبرد، اما دیگری وضعیت چندان مطلوبی ندارد. مهندس، با الهام از قانون اقتصاد و کمک محاسبات ریاضی، ما را با قوانین عمومی و جهانی آشنا میکند. در نتیجه، او به هماهنگی دست پیدا میکند. معمار با چیدمان اشکال، طراحی خلق میکند که مخلوق اصلی روان او است. او با اشکال و طرحها، مخاطب را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد و احساسات مخاطبان را بر میانگیزد. معمار با ارتباطی که بین فضا و مخاطب ایجاد میکند، پژواکی عمیق درون ما بیدار میکند. او جنبشهای قلب و ادراک مخاطب را تعیین میکند، در این صورت است که میتوانیم حس زیبایی را تجربه کنیم.
قبل از خواندن این نوشته توصیه میشود نوشتههای زیر را نیز مطالعه کنید:
زیباشناسی در معماری
مفهوم زیبا شناختی در معماری
یک نقاش میتواند تابلوهایش را در خانه یا در آتلیهاش نقاشی کند. آزادی در این زمینه که چه چیز میخواهد بکشد، حدکثر به اندازه بوم محدود میشود. بعد از اتمام طرح، تابلو نقاشی برای فروش آماده است، درست مثل هر کالای دیگری، خریدار کسی است که از آنچه کشیده شده لذت ببرد و با قیمت آن هم موافق باشد. اما در معماری این چنین نیست، عوامل بساری مانند قابلیت استفاده، ساختار، مقاومت مصالح مسائل مالی و بالاخره ضوابط ساختمانی این آزادی را محدود میکند. در معماری بر عکس نقاشی، زیبایی تنها عاملی که باید مورد توجه قرار بگیرد نیست. اما در اینکه زیبایی شناختی در معماری نقشی اصلی دارد نمی توان شک کرد. تمامی عوامل موثر بایستی یک به یک مورد توجه قرار گیرد و نتیجه حاصل شده به ناچار یک برآیند است.
زیبایی، جاذبهای الهی است که ارتباط بین آن و انسان است. زیباشناسی در اصل لغتی یونانی به معنی ادراک و تفاهم است. از دوران پست مدرن زیبایی اهمیت خاصی پیدا کرده است که هدف آن نوآوری و جنبه محیطی است. میزان زیبایی احساس لذتی در ادراک کننده استکه بر اثر تمایل به تکرر تجربهی فردی در عالم مشاهدهی درونی حاصل میشود، این تمایل نیز بر اثر کسب تجربه در هر زمینه، در انسان تکوین مییابد. زیبایی که به عنوان یکی از معیارهای پذیرفته شده برای ارزش سنجی کالبدی در معماری مطرح میگردد و عوامل موثر بر آن تناسبات، فرم، مدولار بوده و دارای تعاریفی است که اصول زیبایی شناسی معماری را تشکیل میدهد.
زیبایی چیست؟
عوامل روانی و اجتماعی بر ادراک ما اثرات مهمی به جا میگذارند. به این ترتیب این عوامل از این مسیر در احساس ما از زیبایی موثر هستند. اینکه خواهیم دید که ادراک زیبایی تحت تاثیر عوامل موثر دیگری نیز قرار دارد. احساس زیبایی و نوآوری در ارتباط با یکدیگر هستند و از طرف دیگر نوآوری در ارتباط مستقیم با غیر قابل پیش بینی بودن است. نتیجه این ارتباط این است که بعد از اولین برداشت از یک اثر تازگی آن کمتر میشود و در نتیجه اثر زیبایی شناسی نیز نقصان مییابد.
محیط و مکان و زیبایی
بین هر موجود زنده و پیرامون او روابطی وجود دارد که مادرزادی شکل نگرفتهاند. این روابط بیشتر اکتسابی هستند به این معنی که انسان بایستی در ارتباط با محیط خود مفهوم اشیا را یاد بگیرد.
این شناخت به ما قدرت کنترل محیط خود را میدهد حتی بدون آن که در هر لحظه همه چیز مستقیما در معرض ادراک ما باشند. معماری نه تنها در واقعیت متصل به محیط است بلکه در دنیای خاطرات ما نیز چنین است. هر اثر معماری دارای محیط ویژه مربوط به خود است به بیانی سادهتر پیرامون این محیط ویژه را میتوان بستر ساختمان نامید. ارتباط بین معماری و بستر آن ارتباطی نقش گرفته از یک تاثیر پذیری متقابل است. میتوان گفت که این بستر و معماری آن در تماس دو جانبه و همیشگی هستند و همواره باهم در ارتباطاند.
محیط بر تجربه ادراک یک ساختمان اثری چشمگیر دارد. ادراک بیننده از دو ساختمان کاملا مشابه در دو محیط متفاوت تغییر میکند. پس نتیجه گرفته میشود که تجربه درک یک ساختمان را نمیتوان منحصرا در ارتباط با نفس ساختمان، بلکه بایستی محیط را نیز جزیی از آن به حساب آورد.
فضا و زیبایی
فضا چیزی نیست که تعریف دقیق و مشخصی داشته باشد ولی با این حال قابل اندازه گیری است ارسطو فضا را با ظرف قیاس میکند و آن را جایی خالی میداند که بایستی پیرامون آن بسته باشد تا بتواند وجود داشته باشد و در نتیجه همواره برای آن نهایتی وجود دارد.
فرم و زیبایی
زیباشناسی فرم یا صورت تظاهر حسی و واضح یک شی است و این بیانی است که خود ار در معرض قضاوت قرار میدهد. فرم باید به گونهای انتخاب شود که با محتوا و ایده طرح تطابق داشته باشد. بر این اساس شکل پردازی صوری با توجه به فرم وابسته عوامل گوناگون است. به عنوان مثال فرم یک گشودگی در یک دیوار بایستی تابع جنس و ساخت دیوار نیز باشد، گشودگی در یک دیوار آجری احتیاج به قوس دارد.
هماهنگی و زیبایی
یکی از ارکان اصلی زیباشناسی معماری هماهنگی است و حوزه عمل آن به هیچ وجه محدود به ابعاد فضا نمیشود. هماهنگی در ادراک بصری جدای از تعادل بصری نیست. سیستمهای ادراک فیزیکی و روانشناختی همگی تمایل دارند تا به وضعی برسند که در آن میزان تنش به حداقل ممکن رسیده باشد.
علائم و زیبایی
در وهله اول بعد ظاهری دایره میتواند قسمتی از یک نقش باشد و در مثال جزئی است از یک رشته تزئینی و فاقد هر نوع محتوای سمانتیک.
هر فرم دارای تحرکی خاص آن فرم است. دایرهی فرمی فاقد جهت است. خطوط ساختار دایره به صورت شعاعی از مرکز دایره به طرف محیط آن و بالعکس از محیط به مرکز هستند. این صفات به دایره قدرت بیانی میدهند که آثار آن را در استفاده از آن در معماری میتوان دید این اولین جنبه بررسی معنایی فرم دایره است، استفاده از این فرم در معماری دارای اعتبار جهانی است. این معنی شامل صفاتی است که بدونن شناخت قبلی یا دانشی خاص نیز قابل درک است در اینجا نوع فرم است که تابع محتوای معنایی شده است و این به این معنی است که فرم دایره عرضه کننده و بیانگر این معنویت است.
برای مشاورهی رایگان میتوانید با شمارههای ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این نوشته ما بنویسید.
با آرزوی بهترینها.
۰ دیدگاه