انواع دیاگرام در معماری
انواع دیاگرام در معماری
دیاگرام در معماری ترسیمی برای به تصویر کشیدن یک ایده است، که با نشان دادن بخش‌های مختلف آن ایده روابط بین آنها را توضیح می‌دهد. در واقع دیاگرام نشان دادن یک چیز یا یک ایده به صورت نمادین می‌باشد. نمادهایی که بخش‌های مختلف یک ایده و روابط بین آنها را نشان می‌دهد. به صورت کلی دیاگرام را نوعی ساده سازی یک موضوع پیچیده به صورت گرافیکی بیان کرد که کاربرد برای ارائه‌ی یک موضوع به کار می‌رود.
قبل از خواندن این مقاله توصیه می شود مقالات زیر را نیز مطالعه کنید:
انواع دیاگرام در معماری
دیاگرام دقیقا چیست؟
دیاگرام یک مقوله‌ی بسیار پیچیده و چند بعدی است. از دهه‌ی ۱۹۸۰ به بعد مفهوم دیاگرام مباحث بسیار گسترده‌ای را در برابر متخصصین امر قرار داده است و مقاله‌های زیادی در این زمینه نوشته شده است. دیاگرام نمایش گرافیکی از یک مجموعه مفاهیم است. این مجموعه مفاهیم شامل اصول، عناصر و مؤلفه‌های بخشی از یک معماری می‌باشد. دیاگرام دیدی واضح و روشن از نقاط مهم و همچنین درک صحیح از سایت را برای شخص فراهم می‌آورد و به همین دلیل دیاگرام یکی از ابزارهای با ارزش در طراحی، درک و ارائه تبدیل شده است.
انواع دیاگرام معماری
انواع دیاگرام به دو گروه دیاگرام‌های تحلیلی و دیارگرام‌های خلاقانه تقسیم می‌شوند. دیاگرام‌های تحلیلی به موضوعات موجود می‌پردازد دیاگرام‌های خلاقانه برای تولید یک ایده و یا طرح جدید به کار برده می‌شود. البته هر کدام از انواع دیاگرام دارای زیرشاخه‌های فرعی مربوط به خود می‌باشند.
هدف انواع دیاگرام در واقع نوعی ارائه‌ی گرافیکی جهت فهم و داشتن یک درک واضح و روشن از پیچیدگی‌های معماری می‌باشد. می‌توان با جدا کردن قسمت‌های مختلف یک دیاگرام و برجسته کردن مقررات و روابط بین آنها، دیدی روشن از ارتباط بین اجزای اساسی یک موضوع معماری به دست آورد. امروزه انواع دیاگرام در معماری به یکی از ابزارهای پر اهمیت طراحی، درک و ارائه‌ی آن تبدیل شده است.
دیاگرام حبابی
دیاگرام حبابی اغلب در ابتدا یا مراحل اولیه پروژه ترسیم شده و برای نمایش ارتباط اعضا مختلف و عملکرد آنها در یک سازه استفاده می‌شود که یکی از پرکاربردترین دیاگرام‌های معماری است. دیاگرام حبابی در معماری به معماران کمک می‌کنند مناطقی از خانه را که در نقشه‌ها گنجانده می‌شوند شناسایی کنند و برای برنامه ریزی و سازماندهی فضا استفاده می‌شوند.
آنها برای ترسیم دیاگرام حبابی از طبقه اول شروع می‌کنند و به سمت بالا می‌روند. در این نوع دیاگرام هر حباب بعنوان یک اتاق محسوب می‌شود و هدف آن درک نحوه اتصال اتاق ها و چگونگی جریان فضاها از یکی به دیگری است. با استفاده از دیاگرام حباب، معمار قادر خواهد بود بهترین گزینه چیدمان را برای ملک، اضافه کردن فضا، بازسازی و … پیدا کند.
دیاگرام اگزونومتریک
دیاگرام اگزومتریک که به آن parallel projection یا آکسونومتری نیز گفته می‌شود، نمای بیرونی سازه را بصورت پروجکت موازی نشان می‌دهد و به مخاطبان امکان می‌دهد هر دو طرف یک ساختمان را در یک تصویر مشاهده کنند.
دیاگرام اگزومتریک یک راه بسیار کارآمد برای نشان دادن یک پروژه است زیرا نه تنها طرح‌های مفهومی، بلکه جزئیات ساخت و ساز را نیز بصورت واضح و مناسب آموزش نشان می‌دهد. این دیاگرام به ما امکان می‌دهد موقعیت بیننده را در زوایای مختلف مشاهده کنیم و چندین ترکیب بصری از طرح ایجاد کنیم که می تواند در پاسخگویی به سؤالات پیمانکار یا مشتری کمک کند. دیدگاه منحصربه‌فرد این نوع دیاگرام معماری امکان تشریح طرح‌های بسیار توصیفی را فراهم می‌کند و به راحتی فضای سه‌بعدی را روی یک سطح دو بعدی نشان می‌دهد.
دیاگرام تناسباتی
این نوع دیاگرام یک مقیاس مرجع دارد که همه اجزا و قسمت‌ها بر اساس آن ترسیم می‌شوند. یک دیاگرام تناسبات به منظور ایجاد درک بهتر از ابعاد مختلف یک سازه ساخته می‌شود. همچنین با استفاده از این نوع دیاگرام می‌توان نحوه ارتباط و تعامل یک ساختمان با ساختمان‌های مجاور را بهتر درک کرد.
دیاگرام حس مکان
دیاگرام حس مکان به منظور درک عوامل محیطی مانند نور، سایه و چگونگی تاثیر آنها بر احساسات مختلف انسان ترسیم می‌شود. این نوع دیاگرام یکی از انتزاعی‌ترین دیاگرام‌ها به شمار می‌رود.
دیاگرام مقطع
دیاگرام مقطع با ایجاد یک برش عمودی از سازه، جزئیات داخلی ساختمان را نمایش می‌دهند. این نوع دیاگرام برای ساختمان‌ها، بسیار کاربردی است زیرا نمایی از فضاها و سازه‌های اطراف را در یک صفحه عمودی ارائه می‌دهد که می‌تواند روابط بین بخش‌های مختلف ساختمان‌ها را که ممکن است در نقشه‌های پلان آشکار نباشد، آشکار کند. نقشه های پلان نیز در واقع یک نوع مقطع هستند، اما آنها ساختمان را در یک صفحه افقی به جای عمودی برش می دهند. البته این نوع دیاگرام فقط طرح اولیه پروژه را نشان می‌دهند بنابراین برای ساخت بنا نمی‌توان از آنها استفاده کرد.
دیاگرام بستر پروژه
در این نوع دیاگرام تمامی موجودات خارجی که ممکن است با یک سازه تعامل داشته باشند نشان داده می‌شود، در این دیاگرام سازه بدون هیچ جزئیاتی از ساختار داخلی آن، در مرکز قرار می‌گیرد و توسط تمام سیستم‌ها، محیط‌ها و فعالیت های تعاملی و … احاطه می‌شود.
این نوع دیاگرام معماری در اوایل یک پروژه و برای توافق کردن در مورد محدوده مورد بررسی تهیه و استفاده می شود و معمولاً در سند الزامات گنجانده می شوند. این دیاگرام باید توسط همه ذینفعان پروژه خوانده شود، بنابراین باید به زبان ساده نوشته شوند تا ذینفعان بتوانند موارد داخل سند را درک کنند.
دیاگرام توپولوژیک
هدف از ترسیم دیاگرام توپولوژیک نمایش ارتباط میان عناصر مختلف یک سازه یا فضا است که به مخاطبان امکان می‌دهد به چگونگی کار هر بخش و نقش و قرارگیری آنها در برنامه کلی پی ببرند.
دیاگرام میدان بصری
دیاگرام‌های میدان بصری با قرار دادن و ترسیم خطوط و فلش‌ها در یک مخروط، درک و زاویه دید کاربران از یک ساختمان یا فضا را به معمار نشان می‌دهند.
دیاگرام برنامه ای
دیاگرام‌های برنامه‌ا) چیدمان ساختمان از نظر برنامه و کاربرد را نشان می‌دهند و برای تجسم نحوه ارتباط کاربرد قسمت‌های مختلف با فرم ساختمان استفاده می‌شود. این دیاگرام‌ها معمولاً شبیه دیاگرام‌های پلان ، مقطعی و آکسونومتری هستند و شکل ساختمان را بر اساس عملکرد مورد نظر هر منطقه بررسی می‌کنند.
دیاگرام سیرکولاسیون
در معماری، سیرکولاسیون به نحوه حرکت افراد و تعامل با یک ساختمان اشاره دارد؛ دیاگرام سیرکولاسیون نیز یکی دیگر از انواع دیاگرام‌های معماری است که نحوه حرکت کاربران در ساختمان و چگونگی دسترسی آنها به بخش‌های مختلف را نمایش می‌دهد. دیاگرام سیرکولاسیون به ویژه در ساختمان‌های عمومی، از اهمیت بالایی برخوردار است. سازه‌هایی مانند آسانسور، پله برقی و راه پله که اغلب به عنوان عناصر گردشی نامیده می‌شوند، در این نوع دیاگرام نقش مهمی دارند، زیرا همه افراد باید از همه بخش‌های سازه به آنها دسترسی داشته باشند. هدف این نوع دیاگرام اغلب بهینه‌سازی حرکت افراد در یک ساختمان است.
دیاگرام ساختاری
وظیفه یک دیاگرام سازه نمایش ساختار خود سازه و نحوه تاثیر نیرو‌های نامزئی مختلف مانند فشار بر آن می‌باشد. این نوع دیاگرام به صورت ترکیبی از دیاگرام‌های مختلف مثل مقطعی و اگزونومتریک نمایش داده می‌شود.
دیاگرام حجمی
دیاگرام حجمی هیچگونه جزئیاتی از سازه را نشان نمی‌دهد، این نوع دیاگرام از خطوط ساده‌ای تشکیل شده و هدف آن نمایش حجم کلی سازه و نحوه شکل‌گیری و قرارگیری آن است.
دیاگرام پلان سنجی
در این نوع دیاگرام که ابعاد و مقیاس آن با واقعیت متفاوت است، نمای داخلی، عناصر ساختمان و نقشه‌ها نشان داده می‌شود.
دیاگرام توپولوژیک
هدف از ترسیم دیاگرام توپولوژیک نمایش ارتباط میان عناصر مختلف یک سازه یا فضا است که به مخاطبان امکان می‌دهد به چگونگی کار هر بخش و نقش و قرارگیری آنها در برنامه کلی پی ببرند.
دیاگرام میدان بصری
دیاگرام‌های میدان بصری با قرار دادن و ترسیم خطوط و فلش‌ها در یک مخروط، درک و زاویه دید کاربران از یک ساختمان یا فضا را به معمار نشان می‌دهند.
چگونه از انواع دیاگرام در معماری استفاده کنیم؟
دیاگرام‌ها ابزارهای گرافیکی قدرتمندی هستند که می‌توانند برای ساده‌سازی مفاهیم پیچیده، سازماندهی اطلاعات و ارتباط ایده‌ها استفاده شوند. در معماری، دیاگرام‌ها نقش مهمی در فرآیند طراحی ایفا می‌کنند. آنها می‌توانند برای کمک به معماران در درک نیازهای کاربران، تحلیل سایت و توسعه مفاهیم طراحی استفاده شوند.
انواع مختلفی از دیاگرام‌ها در معماری وجود دارد که هر یک برای اهداف خاصی استفاده می‌شوند. برخی از انواع رایج دیاگرام‌های معماری عبارتند از:
- دیاگرام‌های برنامه‌ای (Programmatic Diagrams): این دیاگرام‌ها برای نمایش عملکرد فضاها و روابط بین آنها استفاده می‌شوند.
- دیاگرام‌های سیرکولاسیون (Circulation Diagrams): این دیاگرام‌ها برای نمایش مسیرهای حرکت افراد و وسایل در یک ساختمان استفاده می‌شوند.
- دیاگرام‌های تناسباتی (Proportion Diagrams): این دیاگرام‌ها برای نمایش نسبت‌های بین عناصر مختلف یک ساختمان استفاده می‌شوند.
- دیاگرام‌های حس مکان (Spatial Diagrams): این دیاگرام‌ها برای نمایش کیفیت‌های فضایی یک ساختمان استفاده می‌شوند.
- دیاگرام‌های سازه‌ای (Structural Diagrams): این دیاگرام‌ها برای نمایش عناصر سازه‌ای یک ساختمان استفاده می‌شوند.
نحوه استفاده از دیاگرام‌های معماری
دیاگرام‌ها می‌توانند در هر مرحله از فرآیند طراحی معماری استفاده شوند. آنها می‌توانند به عنوان ابزاری برای تأمل و ایده‌پردازی، یا به عنوان ابزاری برای ارائه ایده‌های طراحی به کارفرمایان و سایر ذینفعان استفاده شوند. در اینجا چند نکته برای استفاده از دیاگرام‌های معماری آورده شده است:
- از دیاگرام‌ها برای تجسم ایده‌های خود استفاده کنید: دیاگرام‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا ایده‌های خود را به صورت بصری ببینید و آنها را ارزیابی کنید.
- از دیاگرام‌ها برای سازماندهی اطلاعات استفاده کنید: دیاگرام‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا اطلاعات را به صورت واضح و مختصر ارائه دهید.
- از دیاگرام‌ها برای ارتباط ایده‌های خود با دیگران استفاده کنید: دیاگرام‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا ایده‌های خود را به طور موثر به دیگران منتقل کنید.
نمونه‌هایی از استفاده از دیاگرام‌های معماری
در اینجا چند نمونه از استفاده از دیاگرام‌های معماری آورده شده است:
- یک معمار می‌تواند از یک دیاگرام برنامه‌ای برای نمایش نیازهای کاربران یک ساختمان استفاده کند. این دیاگرام می‌تواند به معمار کمک کند تا فضاهای مختلف ساختمان را به گونه‌ای طراحی کند که نیازهای کاربران را برآورده کند.
- یک معمار می‌تواند از یک دیاگرام سیرکولاسیون برای نمایش مسیرهای حرکت افراد در یک ساختمان استفاده کند. این دیاگرام می‌تواند به معمار کمک کند تا ساختمان را به گونه‌ای طراحی کند که حرکت افراد در آن ایمن و کارآمد باشد.
- یک معمار می‌تواند از یک دیاگرام تناسباتی برای نمایش نسبت‌های بین عناصر مختلف یک ساختمان استفاده کند. این دیاگرام می‌تواند به معمار کمک کند تا ساختمانی با تعادل و هماهنگی بصری ایجاد کند.
- یک معمار می‌تواند از یک دیاگرام حس مکان برای نمایش کیفیت‌های فضایی یک ساختمان استفاده کند. این دیاگرام می‌تواند به معمار کمک کند تا ساختمانی با کیفیت فضایی مطلوب ایجاد کند.
- یک معمار می‌تواند از یک دیاگرام سازه‌ای برای نمایش عناصر سازه‌ای یک ساختمان استفاده کند. این دیاگرام می‌تواند به معمار کمک کند تا ساختمانی با استحکام و پایداری کافی طراحی کند.
نهایتا دیاگرام‌ها ابزارهای ارزشمندی هستند که می‌توانند در فرآیند طراحی معماری نقش مهمی ایفا کنند. آنها می‌توانند به معماران در درک نیازهای کاربران، تحلیل سایت و توسعه مفاهیم طراحی کمک کنند. با یادگیری نحوه استفاده از انواع مختلف دیاگرام‌های معماری، می‌توانید مهارت‌های طراحی خود را بهبود ببخشید و پروژه‌های معماری موفق‌تری ایجاد کنید.
برای مشاوره ی رایگان می توانید با شماره های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این مقاله ما بنویسید.
موفق باشید.
۰ دیدگاه