گرافیک محیطی و تأثیر آن در زندگی امروز
گرافیک محیطی و تأثیر آن در زندگی امروز
با توجه به اینکه جامعه به سرعت پیچیده می شود علایم نیز به همان صورت پیشرفت می کنند به طوری که وجود علایم زیاد، نوعی آلودگی تصویری را به وجود آوردهاست و امروزه ما سعی در گریز از آشفتگیهای بصری داریم. طراحی گرافیک محیطی نه به تنهایی هنر است نه به تنهایی علم، بلکه شامل هر دو وجه است، طراحی باید مخلوطی از تاثیرات خلاقه موثر باشد به صورت بررسی منطقی و تکنیک و اینکه چگونه کار باید انجام شود. نتیجه چنین ترکیبی باعث به وجود آمدن علائمی می شود که به طور موثر با مردم ارتباط برقرار می کند. در گرافیک محیطی سعی می شود با اتکا و با استفاده از تجربه‌های خلاق هنری شرایط مناسبی برای زندگی انسان معاصر به‌وجود آید. در گرافیک محیطی پیوند انسان با محیط تصحیح شده، نکات غیرضروری و نادرست آن حذف و نکات ضروری آن مورد تاکید قرار گرفته و برجسته می شود. در گرافیک محیطی اطلاعرسانی، ساده‌سازی و دریافت شدنی بودن ارتباطات انسان و زیبایی‌شناسی جدید و مناسب مورد توجه قرار میگیرد.
قبل از خواندن این مقاله توصیه می شود مقالات زیر را نیز مطالعه کنید:
گرافیک محیطی و تأثیر آن در زندگی امروز
گرافیک محیطی چه عرصه هایی را در بر می گیرد؟
گرافیک محیطی اعم از محیطهای باز و بسته، عرصه های گوناگون را در بر میگیرد، که در هر دوی اینها، نقش عمده آن (اطلاع رسانی) می باشد. محیط های بسته شامل فضاهای داخلی کلیه ساختمان های اداری و تجاری، مترو و همچنین نمایشگاه ها و فروشگاه ها می باشد که در آن ها با استفاده از اشکال و حروف و انواع تابلو، اطلاعات لازم به مراجعه کنندگان داده می شود. در محیط های باز نیز همچون پارک ها، خیابان ها و معابر شهر و اساسا کلیه فضاهای باز واقع در شهرها و محیط زندگی انسان، که طراحی هایی شامل: علائم راهنمایی و هشدار دهنده داخل پارکها، تابلوهای سردر فروشگاه ها، طراحی ویترینهای مغازه ها، علائم راهنمایی و رانندگی در سطح شهر، تابلوهای نام خیابآن ها و کوچه ها، باجه های مختلف خدماتی از قبیل تلفن، پست و…، در محدوده گرافیک محیطی قرار دارند.
گرافیک محیطی و تبلیغات سطح شهر
گرافیک محیطی نقش مهمی را نیز در تبلیغات ایفا می کند، از جمله در تبلیغات تجاری و تبلیغات فرهنگی. امروزه در سراسر دنیا واژه تبلیغات فرهنگی معانی خاصی پیدا کرده و آن هم براساس تعریف فرهنگ و تبلیغ از دید آن جامعه خاص است. در کشور ما نیز این تبلیغ حول محورهای خاصی دور میزند که مربوط به باورها و دیدهها و فرهنگ جامعه ماست و در اینجاست که دوباره صحبت از هنر به میان خواهد آمد، هنری که باید خادم جامعه باشد و اندیشه ها و آرمآن های والای بشری را که سبب رشد انسان می شوند، جاودان و ماندنی کند به گونه ای که بر همه اقشار جامعه تأثیرگذار گردد. هنرهای تجسمی، تجلیات عالی زبان بصری هستند و بنابراین ابزارهایی آموزشی اند که قیمتی بر آن ها متصور نیست.
چرا به گرافیک محیطی نیاز داریم؟
اکنون وظیفه گرافیک محیطی این است که از نظر اجتماعی پیام مفیدی برساند و چشم را به واسطه ذهن جلب کند که در نتیجه نظم لازم را برای دیدن آن سوی سطوح قابل رویت برای ذهن و در شناخت ارزشهای لازم برای یک زندگی کامل و لذت بردن از آن راهنمایی کند. رشد گرافیک محیطی به چند عامل وابسته است از جمله رشد کیفی فکری مدیریتها و وجود طراحانی باخلاقیتهای بالا. البته این رشد تنها به گرافیک بر نمیگردد، بلکه به مجموعه عواملی منتهی می شود که ساختارهای اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نیز در آن رشد یافته باشند.
در گرفیک محیطی ابزارها و عوامل مختلفی برای ارائه اطلاعات وجود ندارد که از هرکدام برای بیان نوعی خاص از ایجاد ارتباط میتوان استفاده کرد. مثلا بالون ها و تبلیغات روی وسایل نقلیه مربوط به گروه ایجاد ارتباط توسط سوژه های متحرک می باشند. همچنین بیلبوردها باید در مکآن هایی مورد استفاده قرار گیرند که فضای اطراف آن ها وسیع باشد، مانند بزرگراه ها که اغلب مخاطب با سرعت بیشتری از مقابل آن میگذارد و باید به گونه ای باشد که به سرعت بتواند ارتباط لازم را برقرار کند. نسبت میزان ارتفاع نصب بیلبورد با طول و عرض آن نیز از نکته های حائز اهمیت است و باید به طور دقیق محاسبه شود. با آنچه درخصوص آشنایی با گرافیک محیطی و اهمیت و نقش آن در جامعه های شهری گفته شد، به اختصار شرحی پیرامون اهمیت حضور گرافیک محیطی در روابط عمومی ها بیان می شود.
از آنجا که هدف روابط عمومی جلب مشارکت و همراهی افکار عمومی در زمینههای مختلف است و همچنین واحدی است که ارتباط کارکنان با مسئولان و نیز مسئولان با مردم را برقرار می کند، باید این رسالت خود را با استفاده از روشهای ویژه به خوبی انجام دهد. گرافیک محیطی یکی از مواردی است که میتوان با شناخت و بکارگیری اصولی آن در روابط عمومی ها، برقراری ارتباطات یاد شده را گسترش داد. امر تبلیغ نیز در روابط عمومی نقش مهمی را ایفا می کند، تبلیغ به معنای تغییر افکار و اندیشه برای آنچه تبلیغ می شود. بهترین و گویاترین زبان برای این منظور، هنر گرافیک است. چرا که هنر گرافیک آینه شفافی از مسایل جاری و فرهنگی است و تمام لحظه ها و زیر و بم های روحی و فکری جامعه را ثبت و منعکس می کند.
مسئولیت های هنر گرافیک محیطی
بنابراین، هنر گرافیک در روابط عمومی اهمیت خاص خود را می یابد. گرافیک محیطی نیز بخشی از این هنر است: یعنی آنجا که مسئله ارسال پیام و دادن اطلاعات لازم به مخاطب در محیط کاری پیش می آید، گرافیک محیطی قدم به عرصه میگذارد و نقش خود را ایفا می کند. برای مثال یک سازمان یا وزارتخانه را در نظر میگیریم که روزانه تعداد زیادی از افراد جامعه، آنهم با فرهنگ ها و نگرشهای متفاوت اجتماعی، به خاطر نیازی که دارند به آنجا مراجعه می کنند. در ابتدای ورود، گرافیک محیطی موجود باید به نوعی طراحی شده باشد که فرد برای رسیدن به قسمتی که لازم است به آنجا مراجعه کند، دچار مشکل و سرگردانی نشود و با دیدن تابلوهای مخصوص راهنما به راحتی به محلمورد نظر برسد.
بنابر آنچه بیان شد، اولین اهمیتی که برای گرافیک محیطی قائل میشویم، همان برقراری ارتباط برای راهنمایی و اطلاعرسانی به مخاطب است و در دومین نقش خود، وظیفه زیباسازی محیط را برعهده میگیرد، زیرا انسان به طور ناخودآگاه خواهان زیبایی و توازن و تعادل و آراستگی است و از زشتیها و ناهنجاری ها دوری میجوید، حضور در محیطی که همه عنصرهای آن به طور صحیح در جای خود قرار گرفته باشد و رنگ ها در هماهنگی و تضاد، هرکدام به وظیفه خود به درستی عمل کنند، برای هر انسانی، به راستی لذتبخش است و روح خسته از کشاکش و مسائل روزمره زندگی او را به آرامش دعوت می کند. ارتباطات عصر حاضر فرمهای مختلفی را در برمیگیرد، از ماهواره ها گرفته تا ساعت های مچی، اما علوم جدید نتوانسته اند جانشین فرمهای قدیمی ارتباطات از قبیل نوشته ها و علایم بشوند.
به هر صورت با توجه به اینکه جامعه به سرعت پیچیده می شود، علایم نیز به همان صورت پیشرفت می کنند به طوری که وجود علائم زیاد، نوعی آلودگی تصویری را به وجود آوردهاست و امروزه ما سعی در گریز از آشفتگیهای بصری داریم. طراحی گرافیک محیطی نه به تنهایی هنر است نه به تنهایی علم، بلکه شامل هر دو وجه است، طراحی باید مخلوطی از تأثیرات خلاقانه موثر باشد به صورت بررسی منطقی و تکنیک و اینکه چگونه کار باید انجام شود. نتیجه چنین ترکیبی باعث به وجود آمدن علائمی می شود که به طور موثر با مردم ارتباط برقرار می کند.
توضیحات زیادی درمورد گرافیک محیطی، وظایف و اثرات آن دادیم، بیایید کمی این اطلاعات را دسته بندی کنیم!
بخشی از عرصه‌های گرافیک محیطی به شرح زیر است:
- گرافیک فضای باز شامل:
- نمای معماری (مواد – رنگ – ابعاد – طرح- …)
- باجه‌ها (ایستگاه اتوبوس- بلیت- تلفن- روزنامه)
- پلیس
- آب نماها
- حجم‌های گرافیکی
- نورآرایی
- تبلیغ (دیواری – بنرها ـ وسایط نقلیه – شیوه‌های دیگر)
- گرافیک محیطی فضای بسته
در گرافیک محیطی فضای بسته هم میتوان آن را به طور جداگانه اطلاعرسانی کرد که در مجموع میتوان از دسته‌های زیر یاد کرد:
- ویترین‌ها
- غرفه‌ها و فضاهای نمایشگاهی
- محیطهای اداری و آموزشی
- محیط خانگی
گرافیک محیطی علمی است که در آن چگونگی استفاده از فرم‌ها، رنگ‌ها، نقش‌ها و تصاویر گوناگون به شکل ماهرانه، اصولی و برنامه‌ریزی شده در جهت بهتر ساختن و ساده شدن روابط، ارتباطات، ترافیک و همچنین کامل‌تر ساختن زیبایی محیط عمومی مطرح شده و مورد بررسی قرار گرفته است.
گرافیک محیطی و تاثیر آن بر جامعه
زمانی که یک ساختار گرافیکی در ارتباط مستقیم با اقشار مختلف یک جامعه شهری بود و هدف آن ایجاد یک فضای زندگی مساعد و دلپذیر و هماهنگ ساختن با سن و فرهنگ و خلق و خوی افراد آن جامعه باشد از آن به عنوان گرافیک محیطی یاد می شود.
بدیهی است در صورتی که تدابیر مقتضی از طرف اداره‌کنندگان در زمینههای مختلف در طراحی مناسب و اصولی عناصر تشکیل‌دهنده گرافیک محیطی صورت نگیرد محیط زیست و زندگی شهروندان به صورت مکانی غیر‌قابل تحمل و متشنج در خواهد آمد. چرا که با ایجاد مجموعه‌ای متناسب از نظر شکل و رنگ میتوان موجبات امیدواری و کشش افراد جامعه را برای زندگانی فراهم ساخت و اسباب شور و شوق عمومی را فراهم نمود و روح تازه به اجتماع داد. رنگ در گرافیک محیطی اثر به سزایی دارد زیرا باعث ایجاد نما می شود. مثلا با دیدن اتوبوس قرمز دو طبقه یاد لندن می‌افتیم و در چنین شهری یا شهرهای شمالی خود، که فضای سبز زیادی دارند باید از رنگ سبز استفاده کرد و رنگ مکمل آن تحریک‌برانگیز است. پس رنگ‌بندی محیطی که با ملاحظات اقلیمی باید در نظر گرفته شود طبیعی است برای عده‌ای که در محیط گرمسیری زندگی می کنند نباید رنگ گرم به کار برد بلکه بهتر است از رنگ‌های سرد استفاده کرد همان‌طور که گنبدهای فیروزه‌ای و آبی در بافت‌های قدیمی کویری بسیار دلنشین است.
هدف از گرافیک محیطی
- مردم را به ساده‌ترین شکل راهنمایی می کند.
- زیباسازی از طریق به کارگیری اصول فرم، طرح و هماهنگی آن ها با یکدیگر و محیط پیرامون خود انجام میگیرد.
- افزایش سطح فرهنگ جامعه در قالب اهداف تبلیغاتی فرهنگی و تجاری از طریق دیوار آگهی‌ها، بنرها و غیره.
- طراحی محیطی می‌کوشد تا بین طرح‌هایی که ارائه می‌دهد و هر آنچه از پیش در محیط وجود دارد هماهنگی ایجاد کند.
عوامل معینی چون جغرافیای محیط «آب و هوا» نور خورشید «میزان بارندگی» نوسان حرارتی «پوشش گیاهی و … به عنوان بخش‌های طبیعی و زیست‌محیطی و مجموعه عواملی چون نوع معماری و مواد و مصالح، فضاهای آمد و شد، میزان تردد و… به عنوان بخش‌های ساخته‌شده ناشی از حضور انسان عواملی است که طراح در جریان کار خود باید آن ها را بشناسد و مورد توجه قرار دهد.
برای مشاوره ی رایگان می توانید با شماره های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این مقاله ما بنویسید.
موفق باشید.
۰ دیدگاه