عناصر معماری سنتی در ایران
۰۵
دی

تاریخچه معمارى در ایران

تاریخچه معمارى در ایران

تاریخچه معمارى در ایران اولین نمونه هاى هنر و معمارى در ایران ، در منطقه خراسان شکل گرفت که در این منطقه شاهد شکل گیرى اولین شیوه معمارى ایران در ایران پس از اسلام هستیم که این شیوه به ، شیوه خراسانى یا شبستانى معروف شد و در اوایل قرن اول هجرى قمرى و از ابتداى پذیرش دین اسلام از سوى ایرانیان آغاز شد و تا قرن چهارم هجرى قمرى ادامه پیدا کرد و در این شیوه نقشه مساجد از صدر اسلام الهام گرفت و مساجد به صورت چهل ستونى یا شبستانى بنا شدند و قوسهاى به کار رفته در این شیوه به صورت تخم مرغى و یا بیضى شکل گرفتند و از نمونه هاى آن مى توان به کاخ هاى ساسانى ، کاخ فیروز آباد و یا طاق کسرى اشاره کرد.

به طور کلى مى توان گفت معمارى در این شیوه بسیار ساده و عارى از هر گونه تکلف مى باشد و مصالحى که در این بناها به کار رفته است بسیار ساده و ارزان قیمت مى باشد که مى توان از مساجد این شیوه به مسجد جامع اصفهان و مقبره امیر اسماعیل سامانى اشاره کرد.

تاریخچه معمارى در ایران

بعد از آن در نیمه اول قرن پنجم هجرى قمرى درخشان ترین دوره هنر اسلامى در ایران آغاز شد که در این دوره شاهد اوج شیوه اى از معمارى به نام رازى هستیم که در شهر رى آغاز شد و تا حمله مغول ادامه پیدا کرد که در این دوره برج هاى آرامگاهى ، مناره ها ، مساجد ، مدارس، کاروان سراها و موارد دیگرى مى توان اشاره کرد که تعداد آنها از مساجد بیشتر شده که در این بناها طر ح هاى دایره شکل ، هشت گوش ، شش گوش ، چهار گوش ، مربع و مربع مستطیل مورد استفاده قرار مى گرفته است که در این شیوه ساختمان از ابتدا و بنیاد از مصالح مرغوب احداث مى شد و خشتهاى پخته کوچک و بزرگ و نازک بستر نما را در بر مى گرفت.

مساجد معروف

مساجد معروفى همچون ، مسجد برسیان ، مسجد جامع اردستان ، مسجد جامع کبیر قزوین و مسجد جامع اصفهان از نمونه هاى این شیوه به شمار مى رونداما در اوایل قرن هفتم هجرى قمرى و با حمله مغولان بسیارى از کسورهاى اسلامى از جمله ایران به ویرانى کشیده شدنداما پس از چندى و با تاسیس سلسله ایلخانیان ، مغولان فرهنگها وسنتهاى کشورهاى شکست خورده را پذیرفتند و یکى از حامیان هنر و هنرمندان اسلامى شدند که در این دوره شیوه اى به نام شیوه آذرى رواج پیدا کرد و این شیوه تا دوره صفویه ادامه پیدا کرد و شهرهایى مانند تبریز ، بغداد ، سلطانیه ، اصفهان مراکز هنر و هنرمندان شدند و بناهاى مذهبى و غیر مذهبى زیادى در این شهرها بنا شدند.

قرن هشتم هجرى قمرى

اما در اواسط قرن هشتم هجرى قمرى و با حمله تیمور بار دیگر شهرهاى ایران به ویرانى کشیده شدند اما این بار نیز هنر ایرانیان ، تیموریان را نیز منغلب کرد و شهرهایى همچون سمرقند و بخارا مراکز هنرى ایران شدند و شیوه آذرى که از زمان مغول رواج پیدا کرده بود به کار خود ادامه داد که در این دوره بود که ابداعى در زمینه تزئینات معمارى یعنى کاشى معرق به وقوع پیوست و مى توان از بناهاى معروف این دوران به مسجد گوهر شاه ، مسجد جامع ورامین ، مسجد جامع یزد ، مسجد کبود تبریز و … اشاره کرد.

قرن دهم هجرى قمرى

که در این دوره و اوایل قرن دهم هجرى قمرى شهرهایى همچون اصفهان ، قزوین ، تبریز به مراکز هنرى ایران تبدیل شدند که در این دوره شاهد اوج هنر معمارى ایران مى باشیم که توسط پادشاهان هنر دوستى همچون شاه تهماسب و شاه عباس اول به وجود آمد.از میان انواع هنر معمارى در ایران ، معمارى مذهبى از جایگاه خاصى برخوردار مى باشد ، اما سابقه این نوع معمارى به دوران قبل از اسلام به ویژه دوره ساسانیان مى رسد.
با گسترش دین اسلام در کشورهاى مختلف از جمله ایران ، معمارى مذهبى جایگاه خاصى به خود گرفت که همین باعث شد که مسجد در ایران به عنوان عالى ترین بناى اسلامى به شمار آید.

 

معمارى ایرانى

ایران در طول تاریخ خود و به واسطه تمدن و قدمت تاریخى خود فرهنگ معمارى خاص خود را به جهان ارائه داده است و به واسطه وسعت جغرافیایى و وجود ناحیه هاى متعدد داراى تنوع معمارى زیادى مى باشد که اگر به این موضوع خوب دقت کنیم خواهیم فهمید که حتى در یک منطقه جغرافیایى خاص نیز با تنوع در شیوه هاى ساخت و ساز روبرو هستیم.

اعتقادات مردم

در درجه اول دو عامل مکان و زمان است که ما را با تنوع ساخت در آ ن اقلیم روبرو مى کند که این انتخاب و گرایش در معمارى ایران ریشه در اعتقادات مردم این سرزمین دارد که خواستار فضایى آرام براى خانواده خود به دور از هیا هو و مزاحمت دیگران هستند.

به طور کل شیوه هاى معمارى ایران را مى توان به صورت زیر خلاصه کرد :

شیوه پارسى : دوران هخامنشى یا سده چهارم.

شیوه پارتى : سده چهارم تا صدر اسلام.

شیوه خراسانى : از ابتداى قرن چهارم تا انتهاى قرن چهارم.

شیوه رازى : قرن پنجم تا اوایل قرن هفتم.

شیوه آذرى : از اوایل قرن هفتم تااوایل قرن دهم.

شیوه اصفهانى : از اوایل قرن دهم تا اواسط دوره قاجاریه.

معمارى معاصر : از اواسط دوره قاجاریه تا کنون.

موضوع: تاریخچه معمارى در ایران

در دکوطرح بخوانید :

شرکت معماری و دکوراسیون داخلی دکوطرح خدمات خود را در ازگل، اقدسیه، الهیه، اوین، باغ فردوس، تجریش، دارآباد، درکه، دربند، زعفرانیه، فرمانیه، فرشته، قیطریه، کامرانیه، محمودیه، ولنجک، نیاوران اختیاریه، پاسداران، دروس، دولت، دیباجی، جردن-ولیعصر، سیدخندان، ظفر، قلهک، ونک و میرداماد، سایر مناطق تهران ارائه می دهد.

 

پروژه های مرتبط با این مقاله که توسط شرکت دکوطرح طرح انجام شده است:

 

برای مشاوره ی رایگان می توانید با شماره های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۹۹۱۹۱۷۴۱ به طور مستقیم تماس بگیرید.

نظرات خود را در ارتباط با این مقاله برای ما بنویسید.

موفق باشید.

برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: ۲ میانگین: ۵]