روند و چگونگی نقد پروژه معماری
روند پروژه معماری
هنگامی که یک نمونه موردی از یک پروژه به جهت نقد پروژه معماری و بررسی انتخاب می‌شود در حقیقت نقد توصیفی برای پروژه انجام خواهد شد.
روند و چگونگی نقد پروژه معماری
برای این کار در ابتدا لازم هست موارد زیر بررسی و دسته‌بندی دقیق شوند:
- نام دقیق پروژه به همراه آگاهی و تسلط کافی برای تلفظ صحیح نام آن به زبان اصلی کشور مرجع.
- موقعیت جغرافیایی پروژه و محل دقیق شهر و کشور.
- سال ساخت.
- معمار و سازنده پروژه.
- معمار داخلی، طراح نورپرداز.
- متراژ و تعداد طبقات.
در این بخش در حقیقت به معرفی تمامی افرادی می‌پردازیم که در شکل گرفتن پروژه مشارکت داشته‌اند. لازم به ذکر است که اگر اطلاعاتی از موارد گفته شده نداشتیم در اصل نباید نقدش کنیم چون اطلاعات دریافتی جهت انجام این کار کافی نیست، در حقیقت برای چنین نقدی (بررسی کردن نمونه موردی) نقد توصیفی انجام می‌شود.
نقد توصیفی چیست؟
منتقد برای چنین نقدی نباید مطالبی را از برداشت‌های شخصی خودش ارائه دهد بلکه می‌بایست دقیقا و کاملا مطالبی را که از مرجع برداشت کرده منتقل کند مواردی که نقل قول از طراح و سازنده و معمار پروژه است. به کار بردن نظرات شخصی در نقد توصیفی اکیدا ممنوع است. بنابراین به کار بردن جملاتی مانند “من فکر می‌کنم”، “من احساس می‌کنم”، “از این قسمت خوشم آمده” و … اکیدا باید خودداری کرد.
در حقیقت فقط باید توصیف کننده بود بدون هیچ قضاوتی، بنابراین معرفی پروژه‌ای که تنها چند عکس مرجع توضیح و معرفی آن هست برای انتخاب در نقد توصیفی کاملا مردود است. در حقیقت نقد توصیفی با این هدف صورت می‌گیرد که عملکرد دقیق و نقل شده از طراح پروژه را مطرح کند. لذا برای رسیدن به چنین هدفی تمامی مستندات پروژه باید تا حد امکان کافی شود، برای رسیدن به چنین هدفی باید اطلاعات بدست آمده در انتهای نقد به منبع یافت شده ارجاع داده شود. در انتهای ارائه تمامی منابع و ماخذ ذکر گردد.
مدارک مورد نیاز از یک پروژه برای نقد توصیفی
ساده‌ترین و کم‌ترین مدرک مورد نیاز به جهت انجام نقد توصیفی یک پروژه معماری نقشه‌ها که شامل “پلان” و “مقاطع” هستند. داشتن مدارک تکمیلی مانند “نقشه سقف کاذب” و یا “نقشه کف‌سازی” و… در این راستا بسیار کمک کننده هستند. ممکن است در بعضی از پروژه‌هایی که مورد نقد قرار می‌گیرند اطلاعات کافی و حتی نقشه تکمیلی از مقاطع آن در دست نشود. لذا داشتن تصاویر کافی که بتوان حدود تقریبی ارتفاع و نحوه دسترسی‌های احجام را مشخص کرد، بسیار راهنمای خوبی خواهد بود، اما برای بخش “پلان پروژه” اگر مدرک یافت شده از نقشه پلان، عملکرد‌ها و ریز فضاهای پروژه را معرفی نکرده است.
پروژه یافت شده صلاحیت ارائه و انجام نقد توصیفی را نخواهد داشت. منظور از مشخص شدن عملکرده این است که ورودی فضا، ریز فضاها، ارتباطات عمودی، پله‌ها و درها، سرویس بهداشتی و… در پلان جانمایی مشخص شده است. در حقیقت نیاز به دانستن تمامی ارتباطات و دسترسی‌های افقی و عمودی و دانستن اصطلاحا استخوان بندی یک بناست.
البته برای نقد توصیفی در یک پروژه‌ای که معماری داخلی آن برای منتقد حائز اهمیت است دانستن محل ستون‌ها و تیرها و مواردی اسکلتی بنا الزاما نیاز نیست. چیزی که از الزامات بررسی و نقد است دانستن سیرکولاسیون و ارتباطات و دسترسی‌های افقی و عمودی، مکان فضاهای خدماتی مثل سرویس‌های بهداشتی، اتاق هواساز و تاسیسات، و عملکردهای جانبی هست. این موارد در واقع استخوان‌بندی شکل‌دهنده‌ی یک طرح است مواردی که با یک نگاه سریعا می‌توان به ان اشراف پیدا کرد.
نتیجه گیری
پس به طور خلاصه باید گفت منتقد تا این بخش نیاز است فقط به پیدا کردن نقشه‌ها و مستندات بپردازد. و مرحله بعد انتقال و مطرح کردن مواردی است که مستقیما به گفته‌ها و اظهارات طراح و سازنده ارجاع داده می‌شود، در این مرحله در صورت وجود هرگونه توضیح و توصیفی در مورد کانسپت و روند فکری شکل‌گیری پروژه به نقل از طراح و یا تیم طراحی پروژه است می‌بایست مطرح شود. بعد از انجام این مرحله، مرحله‌ی نقد توصیفی تکمیل خواهد شد. در حقیقت منتقد به طور کامل توضیح داده است که وضع موجود پروژه چیست و طراح یا طراحان در راستای شکل‌گیری آن چه روندی را طی کرده‌اند، به چه خروجی دست یافته‌اند.
در انتها جهت ارائه توضیحات تکمیلی، منتقد می‌تواند مواردی را با عنوان برداشت شخصی و تخصصی خود از پروژه مطرح کند، اما باید آگاه بود که چنین توضیحات و اظهاراتی بر مبنای احساسات شخصی نباید صورت گیرد. بلکه مواردی باید ذکر گردد که به نوعی در امتداد و تکمیل کننده توضیحات طراحان بوده و مبنای علمی دارند. در این راستا جمله‌های به کار برده در این بخش می‌بایست جنبه خبری داشته است، به این صورت که بخشی از اظهارات طراح در مورد پروژه را انتخاب کرده و آن را تبدیل به یک جمله خبری می‌کنیم. در ادامه با قرار دادن یک “آیا” در ابتدای جمله یک پرسش در مورد پروژه ساخته خواهد شد. که در این مرحله منتقد می‌تواند در پاسخ برداشت‌های شخصی خودش که مبنای علمی دارند را مطرح کند.
مثال پایانی
به عنوان مثال ممکن است طراح پروژه در کانسپت ارائه شده توسط تیم طراحی‌اش از به کاربردن فرم خاصی در بخشی از پروژه صحبت کند، به عنوان مثال فرم گل رز برای سقف یک کافی‌شاپ. در این مرحله منتقد بر مبنای مستندات علمی می‌تواند به این سوال پاسخ دهد که آیا فرم گل رز برای استفاده در سقف یک کافی‌شاپ انتخاب مناسبی برای این مکان است یا خیر؟ در صورتی که منتقد برای سوالی که در این مرحله در مورد پروژه مطرح می‌کند پاسخی ندارد، باید از مطرح کردن چنین سوالی بپرهیزد.
برای مشاوره‌ی رایگان می‌توانید با شماره‌های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این مقاله برای ما بنویسید.
با آرزوی بهترین‌ها.
۹ دیدگاه