معماری بیومیمتیک

در تمامی علوم، طبیعت به عنوان یک حقیقت راهنما استفاده می‌شود. حوزه‌ای وجود دارد که از طریق تقلید و مشاهد‌ه‌ی طبیعت پیش می‌رود. این حوزه، که بیومیمتیک نام دارد، می‌تواند به صورت تقلید نظام زندگی در طبیعت بیان شود.

در حال حاضر همه اختراعات بشر را می‌توان به نوعی بهره گرفته از مدل‌های زنده دانست. رایانه‌ها و ربات‌های دستیار که رفته رفته جای انسان را گرفته‌اند با توجه به مطالعه بر روی ساختارهای زیستی ساخته شده‌اند. طراحی هواپیما براساس ساختار بدن پرندگان، ساخت زیردریایی از روی ساختار دلفین‌ها یا ساخت رادارها با توجه به سیستم راداری خفاش‌ها مثال‌هایی از علم بیومیمتیک یا بیونیک (Bionic) هستند. همانند بسیاری از زمینه‌ها، در زمینۀ طراحی معماری، از طبیعت تقلید می‌شود. در دانشگاه فنی کارادنیز، بخش معماری، دوره‌های طراحی معماری به این منظور انجام می‌شوند. دوره‌های موجود در حوزه‌ی مفهوم بیومیمتیک شامل فرایند طراحی معماری است که به بررسی رابطه‌ی طبیعت و طراحی به شیوه جامعی می‌پردازد.

قبل از خواندن این نوشته توصیه می‌شود نوشته‌های زیر را نیز مطالعه کنید:

• کپر در معماری
• معماری ایرانی در زمان اسلام

معماری بیومیمتیک

در سال ۱۹۴۱ «جورج دمسترال» مهندسی سوییسی هنگامی که همراه سگش از شکار بازگشت متوجه شد نوعی دانه گیاهی به لباس‌های او و موهای بدن سگش چسبیده است. او دریافت که این دانه‌ها حاوی تعداد زیادی «قلاب» هستند که با «حلقه» به هر چیزی گیر می‌کنند. با مطالعه و بررسی روی این گیاه هفت سال بعد او بست‌های قلاب و حلقه را اختراع کرد و نام آن را ولکرو (Velcro) گذاشت و اکنون این شرکت خصوصی انواع چسب‌ها و بست‌ها را برای مصارف گوناگون تولید می‌کند.

ایده الهام گرفتن و معماری بیومیمتیک از طبیعت که به اختراع معروف دمسترال منتهی شد در واقع تقلید و تکرار رفتار ارگانیسم‌های زیست محیطی است که برای نخستین بار ژنین بنیوس (Janine Benyus) در کتاب خود با عنوان «زیست تقلیدی؛ نوآوری با الهام از طبیعت» (۱۹۹۷) آن را به دنیا معرفی کرد. در این کتاب نویسنده سه رویکرد را در ارتباط خلاقیت و نوآوری بشر با طبیعت مرتبط می‌سازد:

• معماری بیومیمتیک.
• نمونه مجازی از طراحی بیومیتیک.
• طبیعت به عنوان الگو.

زیست تقلیدیذیری دانش جدیدی است که بر روی مدل‌های طبیعت مطالعه می‌کند و سپس این شکل‌ها، فرایندها، سیستم‌ها و استراتژی‌ها را برای یافتن راه حلی پایدار در جهت حل مشکلات انسان تقلید می‌کند.

طبیعت به عنوان ابزار اندازه گیری

بیومیمیکری یک استاندارد زیست محیطی را برای برآورد پایداری نوآوری‌های ما به کار می‌گیرد. زیرا بدون شک جهان پس از 3.8 میلیارد سال تکامل آموخته که چه چیزی کارایی دارد و چه چیزی دوام می‌آورد.

طبیعت به عنوان مربی

زیست تقلیدی روشی نوین برای مشاهده و ارزیابی طبیعت است و معماری بیومیمتیک یک رویکرد علمی چند رشته ای با هدف طراحی پایدار است. این رشته از بهره گیری از طبیعت به عنوان منبع الهام بخش زیبایی شناسی فراتر رفته و در حقیقت مطالعه و به کارگیری اصول ساختاری است که در محیط‌ها و گونه‌های طبیعی به کار رفته است.

معماری بیومیمتیک؛ دانشی معاصر

این رشته در سال‌های اخیر محبوبیت بیش‌تری پیدا کرده است و به عنوان دانشی معاصر در نظر گرفته می‌شود. معمار« مایکل پاولین» در نوشته‌اش که در فایننشال نیویورک منتشر شد، بیان می‌کند که چگونه می‌توان از «زیست تقلیدی» در معماری بهره برد. او در این نوشته به نمونه‌های اولیه معماری زیست تقلیدی به کار «فیلیپو برونسکلی» معمار دوره رنسانس اشاره می‌کند که وی پس از مطالعه در مورد قدرت پوسته تخم مرغ برای کلیسای جامع خود گنبدی سبک‌تر و کم ضخامت‌تر در فلورانس طراحی کرد که در سال 1436 کامل شد. پاولین همچنین به نمونه‌های جدیدتری نیز اشاره می‌کند؛ ایست گیت سنتر (Eastgate Centre) که یک مرکز خرید و ساختمان اداری در هراره پایتخت زیمبابوه است. در طراحی این بنا از تپه‌های موریانه و سیستم بیولوژیکی کنترل دمای این موجودات در محیط‌های بسیار گرم و بدون تهویه الهام گرفته شده است.

برای مشاوره‌ی رایگان می‌توانید با شماره‌های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.

نظرات خود را در ارتباط با این نوشته ما بنویسید.

با آرزوی بهترین‌ها.