تقارن در طراحی
تقارن در طراحی
هنر معماری آمیخته ای است از ذوق هنری و ترکیبی از مسائل مهندسی، با در نظر گرفتن حداکثری زیبایی شناسی در محیط، که در نهایت منجر به خلق یک طرح معماری می شود. رعایت تقارن در معماری باعث می شود که محیط منظم تری به وجود آید و همین نظم باعث می گردد تا در نظر بیننده به نوعی یک نظم فکری شکل گیرد. یکی از مهم ترین المان ها و اجزایی که کمک می کند تا شخص ببینده آثار معماری و زیبایی شناسی استفاده شده در این هنر را بهتر و دقیق تر لمس کند، رعایت تقارن در معماری می باشد.
قبل از خواندن این مقاله توصیه می شود مقالات زیر را نیز مطالعه کنید:
تقارن در طراحی
قرینه سازی اوج یک تفکر استوار محسوب می شود که با دستورالعمل های روشن نقش مهمی در یکپارچگی کلیت اثر و به تعادل رساندن آن بر عهده دارد. نظریات موجود در عرصه های مختلف علم و هنر حاکی از معنا دار بودن مفهوم قرینگی در یکی از مراحل شناخت، ادراک، فهم و یا خلق یک اثر می باشد. به عبارتی این مفهو به ظاهر ساده وجه مشترک پدیده های بسیاری به شمار می رود که هیچ رابطه ی ظاهری با یکدیگر ندارند.
چنانچه تقارن یکی از اصول مهم در ایجاد تعادل قلم داد شود، باید پذیرفت که هر چند تعادل همراه با تقارن نمود می یابد؛ اما این نکته به معنای عدم حضور تعادل در یک طرح نامتقارن نیست. به غیر از نمونه های بسیار ناب معمولا آنچه که بیش از حد آشکار باشد از میزان جذبه و توجه می کاهد. همچنین باید در نظر داشت که واژه تقارن بدون در نظر گرفتن مجردات دیگر از قبیل تعادل و توازن و همچنین وجود تناسب در معماری به معنای کامل خود نمی رسد و قابلیت نقد و بررسی واقعی را پیدا نمی کند؛ چنانچه توازن با ریتم و تواتر همراه و توام است، تناسب نیز تابع مقیاس است.
تقارن در معماری
تقارن به معنی توزیع مرتب شده و متوازنه اشکال و فضاهای موجود در یک صفحه می باشد. که این توزیع متوازن حول یک محور به نام محور تقارن یا مرکز تقارن شکل می گیرد . برای درک بهتر از تعریف تقارن میتوان گفت که برای مثال اگر یک شخص دقیقاً روی محور تقارن بایستد و به یک سمت خود نگاه کند، اگر شخص با همین دید ۱۸۰ درجه نگاه خود را بچرخاند، دقیقاً تمام اجزایی که با نگاه کردن به سمت دیگر دیده بود را می تواند ببیند. و در واقع در این وضعیت فاصله اشیاء در یک سمت از محور تقارن تا ببینده، باید برابر با فاصله اشیاء در طرف دیگر محور تقارن باشد.
مبحث تقارن در علوم مهندسی علاوه بر کاربرد زیبایی شناسی، کاربرد های مهم تری را نیز دنبال می کند. برای مثال یکی از مهمترین کاربرد های تقارن در معماری، رعایت تقارن هندسه یک ساختمان به منظور توزیع یکنواخت و متوازن بار در دو طرف یک سازه می باشد.
انواع تقارن در معماری
- تقارن دو طرفه: به طور کلی به ترتیب متوازن اشیاء و عناصر در دو طرف مقابل، حول محور تقارن، تقارن دو طرفه گفته می شود. بهترین نمونه برای تقارن دو طرفه که به نوعی یکی از شاهکار های هنر معماری در این زمینه می باشد، تاج محل در هندوستان است که هنگام برش در یک بخش، دقیقاً تصویر برش خورده، آینه تصویر برش نخورده می باشد. این نوع تقارن رایج ترین نوع بکار رفته در معماری است.
- تقارن شعاعی: تقارنی است که حول یک مرکز مشخص، الگوهای تکراری را به وجود می آورد. برای درک بهتر از تقارن شعاعی می توان به یک استادیوم ورزشی اشاره کرد که اگر میانه میدان ورزشی را مرکز در نظر بگیریم، سازه پوسته ای که محل نشستن تماشاگران می باشد، نسبت به مرکز، تقارن شعاعی دارد و یک الگو مشخص و بهم پیوسته ای در جایگاه تماشاگران به وجود می آید. ترکیب بندی رنگ ها عامل بوجود آوردن احساسات مختلف در یک شخص می شود و همین امر باعث شده است تا در ترکیب بندی رنگ های مختلف در معماری داخلی، ایجاد تقارن و توازن که باعث به وجود آمدن نظم فکری در شخص می باشد، اهمیت بیشتری پیدا کند.
تقارن در معماری ایرانی
در معماری ایرانی در نظر گرفتن این نکته یک اصل جدا ناشدنی در طراحی ها می باشد. برای مثال می توان به یکی از معروفترین المان های موجود درطراحی داخلی ایرانی که پنجره های ارسی است، اشاره کرد. پنجره های ارسی علاوه بر رعایت قوانین تقارن در هندسه سازه، تقارن رنگ ها را نیز در خود پوشش می دهند و ترکیب این دو جزء با یکدیگر آثار زیبا و چشم نوازی را در منظر مخاطب بوجود می آورد.
برای مشاوره ی رایگان می توانید با شماره های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این مقاله ما بنویسید.
موفق باشید.
۰ دیدگاه