معماری پایدار سازه
معماری پایدار سازه چیست؟
وقتی یک سازه تولید می‌کنیم از ساختن آن اهداف متنوعی می‌توانیم داشته باشیم، ولی یکی از بدیهی‌ترین خواسته‌های ما از یک سازه این است که بهینه و با طول عمر مناسبی باشد. پایداری ساختمان از به هم پیوستن عوامل زیادی اعم از عوامل درونی و بیرونی ساختمان حاصل می‌شود. ما در پایداری ساختمان می‌کوشیم تا ساختمانی با دوام بهتر و عمر بیش‌تری بسازیم که در راستای اهداف ما و اهداف زیست محیطی باشد.
قبل از خواندن این نوشته توصیه می‌شود نوشته‌های زیر را نیز مطالعه کنید:
معماری پایدار سازه چیست؟
دو روش طراحی معماری پایدار سازه
در طراحی سازه ما دو روش عمده داریم که بسته به ویژگی‌های سازه و بستر مورد نیاز ما، سلایق کارفرما، توقعاتی که از سازه داریم و همچنین بودجه و امکانات و چندین فاکتور مهم دیگر، از بین این دو انتخاب خواهیم کرد. در جلسات برنامه ریزی ما معمولا ابتدا درمورد این دو روش با طراحان و سازندگان و مهندسان بحث می‌کنیم و سپس طرح اولیه‌ی ساختمان را می‌کشیم. این دو روش طراحی سازه بتنی و طراحی سازه فلزی هستند که در ادامه با آن‌ها بیشتر آشنا خواهیم شد، ابتدا بیایید این دو روش را در فاکتورهای متنوعی بررسی کنیم.
مقاومت سازه در برابر نیروهای کششی
نیروهای کششی معمولا به عوامل و حوادث طبیعی از جمله زلزله، شرایط جوی خاص مانند طوفان‌ها و… گفته می‌شود که استحکام سازه در برابر آن‌ها و حداقلی شدن آسیب اهمیت خاصی دارد. در برابر نیروهای کششی باید گفت که سازههای فلزی با اسکلت فولادی مقاومت خاصی در برابر این نیروهای کششی دارند و یکپارچگی خود را حفظ می‌نمایند، در حالی که در شرایط مشابه یک سازه که به صورت بتنی طراحی شده در برابر این نیروهای کششی استحکام و پایداری کمتری از خود نشان خواهد داد. در مورد سازه‌هایی که روی گسل ساخته می‌شوند پاسخ روشن است، اگر شرایط دیگر بررسی شود در نهایت احتمال رای به طراحی سازه فلزی فولادی بالا می‌رود، البته که شرایط دیگر هم در این تصمیم گیری مهم است.
ضد حریق بودن و معماری پایدار سازه
در آتش سوزی‌ها ما باید به سراغ از بین بردن ماده‌ی سوختنی برویم، پس بیایید در این مورد هم به بررسی جنس سازههای فلزی و بتنی بپردازیم و ببینیم کدام یک در برابر آتش سوزی‌های گسترده دوام بیش‌تری دارند. برای شروع یک مثال تلخ از ساختمان پلاسکوی تهران داریم، ساختمان پلاسکوی تهران یک سازه‌ی فلزی بود. سازههای فلزی نسبت به سازههای بتنی در برابر حرارت بالا و آتش سوزی‌ها سریع‌تر مقاومت خود را از دست می‌دهند و فرو می‌ریزند.
سازههای بتنی شامل آرماتور، میلگرد، بتن و موارد دیگری هستند که باعث می‌شود در برابر آتش سوزی مقاومت بیش‌تری نسبت به یک سازه ی فلزی با اسکلت فولادی از خود نشان دهند. توجه کنید که ما در این جا از زمان و نسبیت صحبت می‌کنیم، در هر صورت حریق بسیار آسیب زا و خطرناک است و به هر دو سازه ممکن است آسیب‌های شدیدی وارد کند اما شما در یک سازه‌ی بتنی تا قبل از فروپاشی ساختمان فرصت بیش‌تری برای خاموش کردن آتش خواهید داشت.
تاثیر وزن سازه در معماری پایدار سازه
یک ساختمانی که طراحی سازه‌ی آن به صورت بتنی بوده تقریبا یک و هشت دهم الی دو برابر یک سازه با اسکلت فولادی وزن خواهد داشت. این مورد یکی از عوامل تعیین کننده در دریافت مجوزها و ملاحظات قانونی مربوطه است که توسط مهندسین و متخصصان برای کارفرما روشن خواهد شد. شما به نسبت شرایطی که دارید باید انتخاب کنید که از کدام سازه در طراحی ساختمان خود بهره ببرید، یک سازه‌ی بتنی یا ساختمانی با اسکلت فولادی؟
بودجه‌ی کارفرما درمعماری پایدار سازه
نمی‌توان اهمیت بودجه و هزینه‌ی نگهداری از یک سازه را انکار کرد، خصوصا اگر این سازه یک مجتمع تجاری بزرگ یا یک ساختمان یا برج مسکونی چند ده طبقه باشد. کارفرما باید بداند که یک سازه‌ی فلزی در طول زمان نسبت به یک سازه‌ی بتنی زودتر دچار استهلاک و فرسودگی می‌شود. دلیل این موضوع هم متریال خاصی است که در هر دو سازه به کار رفته و ویژگی‌های متنوعی را پدید آورده است. هر چند که ما در طراحی سازه می‌کوشیم که تا حد امکان یک سازه را پایدار و مستحکم طراحی کنیم اما فرسایشی که گذر زمان ایجاد می‌کند کم و بیش یک چیز اجتناب ناپذیر است. به جای انکار آن خوب است که برای آن چاره اندیشی کرده و در همین ابتدای کار، روش مناسب را برای طراحی و ساخت سازه انتخاب نماییم.
میزان پرتی مصالح مصرفی در معماری پایدار سازه
از هر طراح و مهندسی که بپرسید، به شما خواهد گفت که ما در سازههای بتنی تا چه حد پرتی مصالح داریم، اما خوشبختانه در ساختمان‌هایی با اسکلت فلزی و فولادی ما چنین مشکلی نداریم و تقریبا هیچ دورریزی در طراحی سازه فلزی وجود ندارد.
آب و هوا و تاثیر آن در معماری پایدار سازه
بدون شک یکی از فاکتورهای بسیار مهم که می‌تواند عامل ایجاد نیروهای کششی مانند باد و طوفان‌های شدید باشد، شرایط جوی و آب و هوای منطقه‌ای است که سازه‌ی مورد نظر در آن طراحی می‌شود. سازههای فلزی در شرایط مختلف جوی سال از آفتاب‌های بسیار داغ تا سرمای زمستان و باد و باران و برف نسبتا مقاوم است اما سازههای بتنی نسبت به گرما و سرمای شدید حساس هستند.
هزینه ی تمام شده‌ی طراحی سازه فلزی و بتنی
در انواع ساختمان‌ها و سازه‌ها همیشه هزینه‌ی اجرای یک سازه‌ی بتنی از یک سازه‌ی فلزی با اسکلت فولادی کم‌تر است. همچنین در ساخت سازه‌هایی که اسکلت فولادی دارند شما باید تمام هزینه‌ها را به صورت یک جا پرداخت کنید اما در سازههای بتنی به دلیل پروسه‌ی خاص اجرای این نوع از سازه، شما در طول یک بازه‌ی یک الی چند ماهه هزینه‌های آرماتور و میلگرد و بتن و سایر موارد را خواهید پرداخت. همچنین گفته می‌شود که به دلیل دقت و ظرافت کار با یک اسکلت فولادی هزینه‌ی تمام شده‌ی اجرای سازه‌ی فلزی بیشتر از یک سازه‌ی بتنی است.
سرعت اجرای معماری پایدار سازه
در پاراگراف قبلی درمورد نوع اجرای سازه‌ی فلزی و بتنی صحبت کردیم و این نکته را عنوان کردیم که در سازههای فلزی کار به صورت یک جا انجام می‌شود اما پروسه‌ی طراحی و اجرای سازه‌ی بتنی بسیار طولانی‌تر است. در صورتی که سرعت کار برای شما مهم است خوب است که سازه‌ی فلزی با اسکلت فولادی را مد نظر داشته باشید و درمورد این گزینه با طراحان مشورت کنید.
پایداری و عمر سازه
سازههای فلزی نسبت به نوع بتنی خود در معرض استهلاک و فرسایش بیش‌تری در طول زمان هستند و عمر کمتری به نسبت دارند. هر چند که با استفاده از تجهیزات و مواد اولیه‌ی مناسب و کاربرد مناسب با کاربری ساختمان می‌توان این عمد را کمی افزایش داد اما در حالت کلی یک سازه‌ی بتنی به استهلاک کم‌تر معروف است.
برای مشاوره‌ی رایگان می‌توانید با شماره‌های ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این نوشته ما بنویسید.
با آرزوی بهترین‌ها.
شکاری
آبان 1403چطور می‌تونم از مصالح بازیافتی در ساخت سازههای پایدار استفاده کنم؟
مهندس حبیبی
اردیبهشت 1404سلام.
با انتخاب مصالح دارای تأییدیه محیط‌زیستی، همکاری با تأمین‌کنندگان محلی و طراحی برای سازگاری با مواد بازیافتی.
روشنی
آبان 1403استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در معماری پایدار چه تأثیری بر کاهش هزینه‌ها داره؟
مهندس حبیبی
اردیبهشت 1404سلام.
باعث کاهش هزینه‌های بلندمدت انرژی و افزایش بهره‌وری اقتصادی ساختمان می‌شه.
فرزاد
آبان 1403چطور می‌تونم طراحی سازه‌ای رو بهینه کنم تا مصرف انرژی کمتری داشته باشه؟
مهندس حبیبی
اردیبهشت 1404سلام.
با جهت‌گیری مناسب ساختمان، عایق‌کاری مؤثر، بهره‌گیری از نور و تهویه طبیعی و مصالح کم‌مصرف.
غلامی
آبان 1403استفاده از پنل‌های خورشیدی در ساختمان‌های پایدار چقدر مؤثره؟
مهندس حبیبی
اردیبهشت 1404سلام.
بسیار مؤثره؛ باعث کاهش وابستگی به برق شبکه و صرفه‌جویی بلندمدت در انرژی می‌شه.
امیر
آبان 1403چطور می‌تونم از سیستم‌های جمع‌آوری آب باران در سازههای پایدار بهره ببرم؟
مهندس حبیبی
اردیبهشت 1404سلام.
با نصب ناودان‌های مناسب، فیلتر، مخزن ذخیره و سیستم توزیع برای آبیاری یا شست‌وشو.
حسین
آبان 1403استفاده از گیاهان در طراحی نمای ساختمان‌های پایدار چه مزایایی داره؟
مهندس حبیبی
اردیبهشت 1404سلام.
کاهش دمای سطح، بهبود کیفیت هوا، کاهش آلودگی صوتی و زیبایی بصری.
مشایخی
آبان 1403چطور می‌تونم از تهویه طبیعی در طراحی سازههای پایدار استفاده کنم؟
مهندس حبیبی
اردیبهشت 1404سلام.
با ایجاد مسیرهای عبور هوا، تعبیه پنجره‌های مقابل هم و استفاده از بادگیر یا هواکش سقفی.
بهزاد
آبان 1403استفاده از عایق‌های حرارتی مناسب در معماری پایدار چقدر اهمیت داره؟
مهندس حبیبی
اردیبهشت 1404سلام.
بسیار مهمه؛ باعث کاهش مصرف انرژی و افزایش راحتی حرارتی می‌شه.
مرادی
آبان 1403چطور می‌تونم از نور طبیعی بهینه در طراحی داخلی سازههای پایدار بهره ببرم؟
مهندس حبیبی
اردیبهشت 1404سلام.
با جانمایی مناسب بازشوها، استفاده از پنجره‌های دوجداره و نورگیرهای سقفی.
توکلی
آبان 1403استفاده از مواد محلی در ساخت سازههای پایدار چه تأثیری بر کاهش ردپای کربنی داره؟
مهندس حبیبی
اردیبهشت 1404سلام.
باعث کاهش حمل‌ونقل، مصرف انرژی و در نتیجه کاهش قابل‌توجه ردپای کربنی می‌شه.