بازارکار معماران تبریز
بازارکار معماران تبریز
امروزه معماران زیادی پس از فارغالتحصیلی از دانشگاهها مشغول به فعالیت در عرصه بازار کار میشوند. اما در بدو ورود به این حرفه متوجه وجود تمایزاتی میان آنچه که در دانشگاه کسب کردهاند و چیزی که بازار کار از یک معمار انتظار دارد، میشوند. اغلب صاحبنظران مقصر اصلی یکسان نبودن این دو حوزه را در سیستم آموزشی و عدم انتقال مهارتهای کافی جهت پاسخگویی به نیازهای بازار کار میدانند، در حالی که این شرایط به عنوان نقد یک طرفه بوده و بازار کار نیز بایستی مورد بررسی و تحلیل در رابطه با نیازهایش و رفع آن توسط معماران گردد. در این نوشته از دکوطرح ابتدا نگاهی داریم به ویژگیهای معماری در تبریز و سپس نحوه دریافت مجوز و ویژگیهای یک معمار خوب و همچنین وضعیت درآمد و جنسیت معماران در تبریز را با هم بررسی خواهیم کرد. بازارکار نیز تعریف مشخصی بر معمار و معماری ندارد و به عنوان یک کالا به آن نگاه میکند و تحت تأثیر عواملی چون تکثرگرایی و اقتصاد صرفا به دنبال رفع نیازهای خود بوده و معمار تنها وسیلهای برای تحقق این خواستهها است.
قبل از خواندن این نوشته توصیه میشود نوشتههای زیر را نیز مطالعه کنید:
- بازارکار معماران تهران
- بازارکار معماران گیلان
- بازارکار معماران مشهد
- بازارکار معماران یزد
- طراحی داخلی تبریز
بازارکار معماران تبریز
شرایط اقلیمی و خصوصیات آب و هوایی تبریز
سلسله جبال البرز و زاگرس نواحی مرکزی ایران را از دریای خزر در شمال و جلگه بینالنهرین در غرب جدا میکنند. کوهستانهای غربی که دامنههای غربی رشته کوههای فلات مرکزی ایران و سراسر کوههای زاگرس را در بر میگیرد، از مناطق سردسیر کشور به شمار میآیند. کلیات آب و هوایی این منطقه به شرح زیر است:
- سرمای شدید در زمستان و هوای معتدل در تابستان
- اختلاف بسیار زیاد درجه حرارت هوا بین دمای شب و روز
- بارش برف سنگین
- رطوبت کم هوا
میانگین دمای هوا در گرمترین ماه سال در این اقلیم بیش از ۱۰ درجه سانتیگراد و متوسط دمای هوا در سردترین ماه سال کمتر از ۳- درجه سانتیگراد است. نوسانات دمایی در طی شبانهروز نیز در نواحی کوهستانی بیشتر است. در این اقلیم، درهها در فصل تابستان بسیار گرم و در زمستان معتدلاند. مقدار تابش آفتاب در فصل تابستان در این منطقه زیاد و در زمستان بسیار کم است. زمستانها طولانی، سرد و سخت بوده و تا چند ماه از سال، زمین پوشیده از یخ است و بهار کوتاهمدت است که زمستان و تابستان را از هم جدا میکند. سرما از اوایل آذرماه شروع میشود و کم و بیش تا اواخر فروردین ادامه مییابد. در این نواحی، میزان بارندگی در تابستان کم و در زمستان زیاد است و بیشتر به صورت ریزش برف است. برفهای پیاپی بیشتر قلهها را میپوشاند. در ارتفاعات بالای ۳۰۰۰ متر همواره برف وجود دارد و این کوهستانها سرچشمه رودخانهها و قناتها در کشور محسوب میشوند. بارش برف در نواحی شمال و شمال غربی منطقه بیش از نواحی جنوب غربی آن است. علیرغم بارندگی فراوان، رطوبت در این اقلیم کم است. همچنین سلسله جبال غربی همانند سدی مانع از نفوذ هوای مرطوب مدیترانه به داخل فلات ایران میشوند و رطوبت هوا را تنها در دامنههای خود نگاه میدارند. برخلاف نواحی شمال ایران و سواحل دریای خزر که غلظت هوا به دلیل پستی زمین و بارش زیاد است، در اقلیم سرد، این غلظت کمتر بوده و همین امر میزان استفاده از تهویه طبیعی هوا را کاهش میدهد.
فرم بنا در تبریز
برودت بسیار زیاد هوا در بخش عمدهای از سال، در نواحی سرد و کوهستانی باعث شده است تا حداکثر استفاده از تابش آفتاب، بهرهگیری از نوسان روزانه دما، حفظ حرارتی و جلوگیری از باد سرد زمستانی در فضاهای مسکونی امری ضروری گردد. لذا فرم بنا در جهت مقابله با سرمای شدید طراحی و اجرا میشود.
ساختمانهای درون گرا با حیاط مرکزی در معماری تبریز
بناهای سنتی در اقلیم سرد مانند نواحی مرکزی فلات ایران دارای حیاط مرکزی بوده و سایر قسمتها دور تا دور این حیاط چیده میشوند. اتاقهای واقع در سمت شمال حیاط بزرگتر از سایر قسمتها بوده و تالار یا اتاق اصلی نشیمن خانه نیز در این سمت حیاط واقع شده است تا از تابش مستقیم و حرارت آفتاب در فصل سرد زمستان استفاده کنند. جبهه جنوبی ساختمان به دلیل کوتاه و معتدل بودن فصل تابستان کمتر به کار گرفته میشود. لذا اتاقهای جنوبی و اتاقهای شرقی و غربی – در صورت وجود – به عنوان انباری یا فضاهای خدماتی همچون اتاق خدمه یا سرویسهای بهداشتی کاربرد دارند.
برخلاف مناطق معتدل و مرطوب سواحل جنوبی دریای خزر، خانههای این مناطق اغلب دارای زیرزمینی با سقف کوتاه هستند که به علت خنکی هوای آن، در تابستان برای سکونت و آسایش ساکنان خانه به کار میرود.
استفاده از ایوان و حیاط کوچک در بناهای تبریز
از آنجایی که در بیشتر روزهای سال، مناطق کوهستانی سرد یا بسیار سرد هستند، اکثر فعالیتهای روزمره در اتاقها انجام میپذیرد. لذا ابعاد حیاطها در این مناطق قدری کوچکتر از نواحی فلات مرکزی ایران است. ساختمانها در این اقلیم دارای ایوان هستند که کاربرد نشیمن ندارند و صرفا جهت حفظ ورودیهای بنا از برف و باران استفاده میشوند. نکته دیگر پایین بودن کف حیاط بناهای اقلیم سرد به اندازه ۱ تا ۱.۵ متر از سطح پیادهروها است تا بتوان آب جاری در نهرها و جویها را بر باغچه حیاط یا آب انبار واقع در زیرزمین سوار نمود؛ همچنین زمین مانند عایق حرارتی اطراف بنا را احاطه کرده، مانع از تبادل حرارتی بین بنا و محیط پیرامون آن شده و باعث حفظ حرارت درون ساختمان میشود.
پلان، فرم بنا و نحوه قرارگیری آن در معماری تبریز
در حوزه اقلیمی سرد و کوهستانی، بناها دارای پلان و بافت متراکم هستند. فرم بنا باید به گونهای بوده که سطح تماس آن را با سرمای خارج کمتر نماید تا حرارت کمتری از درون به بیرون انتقال یابد. لذا از احجامی نظیر مکعب یا مکعب مستطیل استفاده مینمایند تا نسبت سطح خارجی بنا به حجم داخلی آن کاهش یابد و آن را در حداقل ممکن نگه دارد. ساختمانها بین ۲۰ درجه به طرف غرب و ۴۵ درجه به سمت شرق و در سایه باد یکدیگر و خارج از سایه آفتاب هم، در محور شمالی – جنوبی مستقر میشوند.
اتاقهای کوچک با ارتفاع کم در معماری تبریز
در نواحی سرد و برفی، باید از ایجاد اتاقها و فضاهای بزرگ داخل بنا اجتناب نمود، چرا که با افزایش سطح تماس آنها با فضای سرد بیرونی، گرم کردن این فضای وسیع مشکل خواهد بود. بنابراین در این مناطق سقف اتاقها را پایینتر از اتاقهای مشابه در سایر حوزههای اقلیمی در نظر میگیرند تا حجم اتاق کاهش یابد و سطح خارجی نسبت به حجم بنا حداقل گردد. ارتفاع کم سقف در تالارها و اتاقهای مهم و طاق راستهها و حجرههای بازارهای این مناطق نیز مشهور است.
بازشوهای کوچک در معماری تبریز
در این مناطق برای جلوگیری از تبادل حرارتی بین داخل و خارج بنا از بازشوهای کوچک و به تعداد کم استفاده میکنند. در صورت بزرگ بودن پنجرهها، استفاده از سایبان الزامی است. بازشوها در ضلع جنوبی برای استفاده هر چه بیشتر از تابش آفتاب، بزرگتر و کشیدهتر انتخاب میشوند. همچنین از استقرار بازشوها در جهت بادهای سرد باید اجتناب نمود. پنجرههای دو جداره نیز برای رساندن تبادل حرارتی به حداقل ممکن مناسبترند. در ضمن به منظور جلوگیری از ایجاد سوز در داخل و خروج حرارت داخلی به خارج ساختمان، میزان تعویض هوای داخل و تهویه طبیعی را باید به حداقل ممکن رساند. در مقایسه با اقلیم گرم و خشک، ابعاد بازشوها در این حوزه اقلیمی برای استفاده از انرژی حرارتی حاصل از تابش آفتاب افزایش یافته است.
دیوارهای نسبتا قطور در معماری تبریز
قطر زیاد دیوارها نیز به نوبه خود از تبادل حرارتی بین فضای داخلی بنا و محیط بیرونی ساختمان جلوگیری میکند. معیارهای معماری اقلیم سرد و کوهستانی و گرم و خشک تقریبا مشابه است و تنها تفاوت آنها در منابع حرارتدهنده است که در اقلیم گرم و خشک این منبع از سمت بیرونی بنا و در اقلیم سرد از سمت داخل فضا است. لذا باید در این اقلیم به کمک مصالح بنایی قطر دیوارها را زیاد نمود تا این جداره بتواند به عنوان منبع ذخیره حرارت داخل بنا عمل نماید. دیوارهای قطور، گرما و حرارت تابش آفتاب روزانه را در طول شب حفظ کرده و به تعدیل دمای داخل ساختمان کمک مینمایند. در معماری بومی این مناطق تا حد ممکن تلاش میشود تا به شکل طبیعی یا با استفاده از بخاری و گرمای ناشی از حضور افراد، پختوپز یا حضور حیوانات، بنا را گرم نمود.
بامهای مسطح در معماری تبریز
البته بامهای شیبدار، در صورت مناسب بودن پوشش آن، به مراتب از بامهای مسطح بهترند؛ چرا که آب باران را به سهولت از روی بام دور میکنند. ولی در صورت کاهگلی بودن پوشش بام، قدرت آن در برابر رطوبت و باران و به ویژه برف بسیار تضعیف خواهد شد؛ چرا که آب ناشی از ذوب تدریجی برف وارد سقف کاهگل میگردد و بنا مرطوب و نمدار میشود. انتخاب بامهای مسطح در اقلیم سرد مشکلی ایجاد نمینماید؛ چرا که با نگهداری برف بر روی بام، از آن به عنوان عایق حرارتی در مقابل سرمای زیاد هوای خارج که چندین درجه کمتر از درجه حرارت برف است استفاده میشود و همچنین فضای زیر اسکلت خرپا که کاربرد انباری دارد، عایق مناسبی بین فضای داخل و خارج بنا خواهد بود. لذا دو جداره بودن سقف بنا در این اقلیم برای حفظ گرمای بنا حائز اهمیت است.
فرصتهای شغلی معماری در تبریز
به عنوان یک فارغالتحصیل معماری، چه فرصتهای شغلیای برای من در تبریز وجود دارد؟
معمولا بیشتر مهندسان معمار دارای مدرک کارشناسی میتوانند طراح فنی ساختمانها، ناظر اجرای طرح و سرپرست دفاتر مشاوره شوند. مهندسان معماری که مدارک عالی در مقطع تحصیلات تکمیلی دارند، به دلیل گذراندن دروس هنری معماری بیشتر، علاوهبر طراحی بناها میتوانند به طراحی و ساخت ماکت و طراحی معماری داخلی بپردازند یا به عنوان ناظر ساخت فعالیت کنند. مهندس معمار میتواند حتی کار و کسب درآمد خود را از زمان تحصیل شروع کرده و به عنوان نقشهکش و کمک طراح وارد بازار کار شود.
پروانه اشتغال و مجوز برای معماران تبریزی
مهندس معمار برای اینکه بتواند کار نظارت بر ساختمان را انجام دهد، باید از سوی نظام مهندسی ساختمان پروانه اشتغال به کار دریافت کند. در واقع باید صلاحیت نظارت و طراحی او از سوی مراجع ذیصلاح تایید شود. بسیاری از مراجع مانند شهرداریها و مراکز صدور پروانه ساختمان، برای صدور پروانه ساخت یا مجوزهای دیگر، نقشههایی را میپذیرند که توسط مهندسان معمار دارای پروانه اشتغال تهیه شوند؛ همچنین برای کنترل و نظارت نیز باید از این افراد استفاده شود.
جنسیت و درآمد معمار در تبریز
با توجه به وضعیت رو به رشد انواع ساخت و سازهای مسکونی، تجاری، فرهنگی و… و سودآور بودن این عرصه، به نظر میرسد بازارکار نسبتا مناسبی پیش روی مهندسان معماری قرار دارد. لازم به ذکر است که در این شغل معمولا آقایان راحتتر میتوانند شغل خود را بیابند یا برای پروژههای ساختوساز قرارداد ببندند. البته موفقیت مهندس معماری در یافتن موقعیت شغلی مناسب بیشتر به میزان علاقه، مهارت، دانش و تجربه و کارنامه فعالیت او بستگی دارد. متوسط درآمد مهندس معمار نسبت به بسیاری از مشاغل در سطح قابل قبولی قرار دارد. به عنوان مثال مهندسان معمار که پروانه اشتغال به کار از سازمان نظام مهندسی دارند بابت هر تأییدیه نقشه مبلغ مناسبی دریافت میکنند. مهندس معماری که در بخش دولتی استخدام شود مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت میکند.
مهندسان معماری که در شرکتهای خصوصی فعالیت میکنند بسته به میزان مهارت، توانمندی، سابقه کار و نوع توافقی که با کارفرما کردهاند درآمدهای متفاوتی دارند. آنهایی که خود شرکت شخصی راهاندازی کردهاند، در کنار سختیهای زیاد کار اگر بتوانند به خوبی مشتری جذب کرده و پروژههای زیادی بگیرند درآمد بسیار خوبی خواهند داشت. در مجموع مهندس معمار هرچه خلاقتر، توانمندتر و کارنامه کاری بهتری خلق کند، به درآمدهای بالاتری دست مییابد.
برای مشاورهی رایگان میتوانید با شمارههای ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این نوشته ما بنویسید.
با آرزوی بهترینها.
۰ دیدگاه