بازارکار معماران یزد
بازارکار معماران یزد
شهرهای بسیار زیادی در ایران وجود دارد که بناهای باستانی ارزشمندی را در خود جای دادهاند. اما بدون شک یزد یکی از برجستهترین شهرهای ایران است که سراسر نشان از معماری باستانی ایرانی دارد. در جایجای این شهر میتوان عمارتها و کاخهای پادشاهان را مشاهده کرد. با توجه به این که بافت تاریخی یزد دستنخوردهترین بافت تاریخی ایران است و معماری منحصر به فرد خانههای یزد از شاخصترین بناهای تاریخی و فرهنگی برجای مانده از گذشته است؛ بر آن شدیم تا در این مقاله به بررسی ویژگیهای معماری خانههای یزد و بازار کار معماران در یزد بپردازیم.
قبل از خواندن این نوشته توصیه میشود نوشتههای زیر را نیز مطالعه کنید:
بازارکار معماران یزد
تاریخچه سبک معماری یزد
استان یزد بخش مهمی از هویت و فرهنگ اصیل ایران باستان است که بعد از شهر ونیز ایتالیا، دومین شهر تاریخی جهان به شمار میرود. یکی از درخشانترین ویژگیهای این شهر، خانهها و بناهایی است که با گذشت زمانهای طولانی هنوز پا بر جای ماندهاند. برخی از محققان بناهای تاریخی موجود در این شهر را به دوران اسکندر مقدونی نسبت دادهاند. اما آثار به دست آمده از بناهای قدیمی شهر یزد خبر از تمدنی چندین هزار ساله میدهد.
یکی از درخشانترین سبک و سیاق معماریها در طول تاریخ چند هزار سالهی حیات بشر را میتوان معماری ایران باستان دانست. به خصوص در این زمینه توجه متخصصان و علاقمندان این رشته، به شهرهای باستانی ایران، شهرهای حاکمان دیرین، پایتختها و امثال آن متمرکز شده است؛ زیرا در این محلها تجمع بناهای باستانی همچون عمارتها و کاخهای پادشاهان به وضوح به چشم میخورد. بیشک یکی از مهمترین شهرهای مطرح در حوزهی معماری شکوهمند ایران باستان، شهر یزد است.
از یزد به عنوان اولین شهر خشتی جهان و دومین شهر باستانی دنیا بعد از ونیز در ایتالیا یاد میشود. این خطهی کهن و باستانی، قدمت ویژهای در سبکهای معماری و بناهای خاص ایرانی دارد که برای علاقمندان به هنر ایرانی بسیار حایز اهمیت است. برخی بناهای تاریخی این شهر را به اسکندر مقدونی، حضرت ابراهیم (ع) و سلیمان نبی نیز نسبت دادهاند که نشان از قدمت قابل توجه این سازهها دارد. از جمله آثار بارز تمدن در یزد میتوان سنگنگارهها و ابزارهای سنگی بدست آمده از شیرکوه و کوه ارنان، سفالهای باستانی قلعهی میبد و مانند آن را نام برد که خبر از تمدنهای چندین هزار سال پیش و معماری خاص دوران خود میدهند.
معماری یزد متناسب با اقلیم و فرهنگ جاری در مردمان این دیار بوده است. به نحوی که تمامی اجزای سازهها و طرح کلی خانهها برای زندگی بهتر و آسایش بیشتر ساماندهی شدهاند. یک معماری ویژه که خاص کویر است و زیستن در آفتاب گرم تابستان و زمستان سرد را برای مردم یزد ممکن میسازد. برای مثال میتوان به طراحی و ساخت بادگیرها در معماری یزد اشاره کرد که برای دریافت جریان باد و خنک کردن فضای درون سازه بهترین راه ممکن در زمان خود بوده است. همچنین جهتگیری خاص خانهها در معماری یزد، از جالبترین عوامل وفق داده شده با اقلیم گرم و خشک یزد است.
ویژگی معماری خانههای یزد
مهمترین ویژگی معماری یزد حفظ حریم داخل ساختمان است. معماران و سازندگان بناها در استان یزد فضاهای اطراف خانه را به طوری طراحی میکردند که داخل ساختمان بدون اجازه صاحب خانه از بیرون قابل رویت نشود. از دیگر خصوصیات خانههای یزدی مساحت بسیار زیاد آن است که به دو قسمت اندرونی و بیرونی تقسیم میشدند.
از دیگر ویژگی معماری بناها در یزد میتوان به محل استقرار آنها اشاره کرد؛ خانهها در یزد بر اساس نور خورشید و جهت قبله ساخته میشدند. در اغلب خانههای سنتی یزد، محور اصلی بنا برای برخورداری از نور مناسب خورشید محور شمالی جنوبی است. این جهتگیری از نظر اقلیمی باعث میشود تا داخل ساختمان در زمستان از گرمای مطبوع و در تابستان از سایه و خنکی مناسب برخوردار شود.
اجزا سبک معماری یزد
اجزای اصلی خانههای سنتی در یزد کاملا شبیه به یکدیگر هستند، هرچند ممکن است تفاوتهایی در جزییات موجود شود. اما در حالت کلی اصول معماری به کار رفته در خانههای یزدی به شرح زیر است:
- بامهای طاق و گنبدی: مهمترین ویژگی معماری یزد، بامهای طاق و گنبدی شکل است. طاقها و سقفهای یزدی یکی از شاهکارهای معماری ایرانی هستند که چشم هر بینندهای را به خود خیره میکنند. قدمت این سقفها به دوران ساسانیان برمیگردد و ساخت این سقفها تا دوره اسلامی نیز ادامه داشته است. سقفهایی که در معماری خانههای یزد به چشم میخورد تا حد زیادی نشاندهنده وضعیت مالی صاحب خانه است؛ سقفهایی با پرداخت بیشتر و نقش و نگارهای زیبا نشان از تمکن مالی ساکنان خانه دارد.
- بادگیرها: یکی از عناصر جدایی ناپذیر در خانههای سنتی یزد بادگیر است. بادگیرها جهت تهویه و تعدیل هوا رو به بادهای مطلوب ساخته میشدند. نکته قابل توجه در بادگیرهای طراحی شده در سبک معماری یزد این است که بادگیرها در اشکال متفاوت ساخته میشدند. شما هیچ دو نوع بادگیری که دقیقا مشابه یکدیگرند را پیدا نمیکنید.
- حیاط: حیاط در سبک معماری یزد جایگاه ویژهای دارد و به عنوان اصلیترین ویژگی خانههای یزدی به شمار میرود. حیاطها در قسمت آفتابگیر ساختمان قرار میگیرند و برای خانوادههای یزدی فضای مناسبی برای استراحت کردن، خوابیدن و حتی برگزاری مراسم عروسی و مذهبی به شمار میروند. حیاط در معماری یزدی دارای سه نوع بیرونی، مرکزی و نارنجستان است.
- تالار: اغلب خانههای یزدی دارای تالار هستند. تالار در واقع یک فضای تزیینی برای پذیرایی از مهمان و گذراندن ساعات عصر و شبهای طولانی تابستان است
- حوض خانه: یکی از اجزا اصلی در سبک معماری یزد حوضخانه و سرداب است. حوضخانه فضایی نیمه باز شبیه به ایوان است که دارای یک حوض است.
- پایاب: پایاب محل دسترسی به آب قنات در حیاط خانههای یزد است که در معماری خانههای امروزی دیگر به چشم نمیخورد. الگوی ساخت پایاب معمولا هشتی است. یکی از مهمترین ویژگیهای پایاب هوای بسیار خنک آن در فصل تابستان است. به همین دلیل پایاب در گذشته به عنوان یخچال برای نگهداری مواد غذایی مورد استفاده قرار میگرفت.
- بهار خواب: بهار خواب فضای بدون سقف است که در معماری خانههای یزد و اغلب شهرهای کویری دیده میشود. بهار خواب در طبقات بالاتر ساخته میشود و بیشتر به عنوان محل خواب در فصول گرم تابستان مورد استفاده قرار میگیرد. تزیینات به کار رفته در بهار خواب از جنس تزییناتی است که در نمای رو به حیاط استفاده میشود.
فرصتهای شغلی معماری در یزد
به عنوان یک فارغالتحصیل معماری، چه فرصتهای شغلیای برای من هست؟ معمولا بیشتر مهندسان معمار دارای مدرک کارشناسی میتوانند طراح فنی ساختمانها، ناظر اجرای طرح و سرپرست دفاتر مشاوره شوند. مهندسان معماری که مدارک عالی در مقطع تحصیلات تکمیلی دارند، به دلیل گذراندن دروس هنری معماری بیشتر، علاوهبر طراحی بناها میتوانند به طراحی و ساخت ماکت و طراحی معماری داخلی بپردازند یا به عنوان ناظر ساخت فعالیت کنند. مهندس معمار میتواند حتی کار و کسب درآمد خود را از زمان تحصیل شروع کرده و به عنوان نقشهکش و کمک طراح وارد بازارکار شود.
سازمان نظام مهندسی ساختمان و پروانه اشتغال برای معماران یزدی
مهندس معمار برای اینکه بتواند کار نظارت بر ساختمان را انجام دهد، باید از سوی نظام مهندسی ساختمان پروانه اشتغال به کار دریافت کند. در واقع باید صلاحیت نظارت و طراحی او از سوی مراجع ذیصلاح تایید شود. بسیاری از مراجع مانند شهرداریها و مراکز صدور پروانه ساختمان، برای صدور پروانه ساخت یا مجوزهای دیگر، نقشههایی را میپذیرند که توسط مهندسان معمار دارای پروانه اشتغال تهیه شده و برای کنترل و نظارت نیز باید از این افراد استفاده شود.
جنسیت معمار در یزد
با توجه به وضعیت رو به رشد انواع ساختوسازهای مسکونی، تجاری، فرهنگی و… و سودآور بودن این عرصه، به نظر میرسد بازارکار نسبتا مناسبی پیش روی مهندسان معماری قرار گیرد. لازم به ذکر است که در این شغل معمولا آقایان راحتتر میتوانند شغل خود را بیابند یا برای پروژههای ساختوساز قرارداد ببندند. البته موفقیت مهندس معماری در یافتن موقعیت شغلی مناسب بیشتر به میزان علاقه، مهارت، دانش و تجربه و کارنامه فعالیت او بستگی دارد.
درآمد شما به عنوان مهندس معمار در یزد
متوسط درآمد مهندس معمار نسبت به بسیاری از مشاغل در سطح قابل قبولی قرار دارد. به عنوان مثال، مهندسان معمار که پروانه اشتغال به کار از سازمان نظام مهندسی دارند، بابت هر تأییدیه نقشه مبلغ مناسبی دریافت میکنند. مهندس معماری که در بخش دولتی استخدام شود، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت میکند.
مهندسان معماری که در شرکتهای خصوصی فعالیت میکنند، بسته به میزان مهارت، توانمندی، سابقه کار و نوع توافقی که با کارفرما کردهاند، درآمدهای متفاوتی دارند. آنهایی که خود شرکت شخصی راهاندازی کردهاند، در کنار سختیهای زیاد کار، اگر بتوانند به خوبی مشتری جذب کرده و پروژههای زیادی بگیرند، درآمد بسیار خوبی خواهند داشت. در مجموع مهندس معمار هرچه خلاقتر، توانمندتر و کارنامه کاری بهتری خلق کنند، به درآمدهای بالاتری دست مییابد.
برای مشاورهی رایگان میتوانید با شمارههای ۰۹۱۲۲۴۶۰۰۸۹ | ۰۹۱۲۱۴۷۱۸۴۷ به طور مستقیم تماس بگیرید.
نظرات خود را در ارتباط با این نوشته ما بنویسید.
با آرزوی بهترینها.
۱ دیدگاه